Buitengebied, Boxbergerweg 2

2.2.1 Huidige situatie

Het landgoed aan de Boxbergersweg 2 ligt in het buitengebied van de gemeente Olst-Wijhe, direct ten noorden van de gemeente Deventer. Op het landgoed bevinden zich de gronden met bijbehorende bebouwing van landgoed Zorgvliet, bestaande uit een landhuis met bijgebouwen en twee historische erven. De geschiedenis van landgoed Zorgvliet gaat terug tot halverwege de achttiende eeuw. In deze periode bestaat het landgoed uit een katerstede genaamd Het Slief en het terrein heeft dan voornamelijk een agrarische functie. Het landhuis werd van 1870 tot 1883 gebouwd op de plaats van een oudere voorganger. Het landhuis is een rijksmonument. In figuur 4 is een afbeelding van het landhuis opgenomen. Achter het landhuis bevonden zich in het verleden een tweetal woningen die reeds zijn gesloopt. Tevens bevinden zich hier een vijftal opstallen, die te zien zijn in figuur 5.

Figuur 4: Landhuis Zorgvliet (Bron: Wikimedia Commons)

Figuur 5: Te slopen opstallen. Van linksboven naar rechtsonder: A+B, C, D, E (Bron: , PDOK, Eelerwoude)

Het landgoed is in de loop der jaren veranderd van een zelfvoorzienend landgoed naar een landgoed waarin gewoond wordt. Het landgoed bevindt zich temidden van een landschap met zeer uiteenlopende beheertypen en landschapselementen. Het kleinschalige karakter is grotendeels behouden en hersteld. Dit heeft een landschap opgeleverd met bijzondere doorkijkjes, veel afwisseling en een hoge biodiversiteit.

In figuur 6 zijn historische kaarten van het landgoed opgenomen uit de jaren 1850 en 2000 opgenomen. Hierin is te zien dat het landhuis, de laan en vijver zich in 1850 reeds bevonden in het plangebied. De laan is de meest bepalende ruimtelijke structuurdrager waar zich in de loop der jaren de bebouwing heeft gevestigd.

Figuur 6: Historische kaarten plangebied van ca. 1850 (boven) en 2000 (onder) (Bron: Eelerwoude)

Sinds het ontstaan van het landgoed vormt de laan van west naar oost de ruggengraat van het landgoed. Aan deze lijn zijn verschillende landschappelijke kamers ontstaan. Deze kamers worden gevormd door open ruimtes tussen de stevige groenstructuur.

Op het landgoed bevinden zich naast het hoofdgebouw nog een tweetal erven, betreffende twee boerderijen. Eén hiervan is de boerderij Het Slief. De andere ligt aan de oostkant van het landgoed ten noorden van de laan. Het Slief heeft meerdere opstallen zoals de oude boerderij, een kippenschuur, een schuur en een veestal. Het meer oostelijk gelegen erf is soberder wat opstallen betreft. Het gaat hier om een boerderij met een naastliggende schuur. Naar deze boerderij wordt vaak verwezen als het keuterboerderijtje. Tussen het Slief en de keuterboerderij ligt de hooiberg. Tot halverwege de jaren '90 stonden op deze locatie drie hooibergen. Deze stonden ver verwijderd van de boerderij in verband met brandgevaar. De hooiberg lijkt nu op 'zichzelf' te staan.

2.2.2 Voorgenomen plan

Het voornemen bestaat om de bouwrechten van de reeds gesloopte woningen te verplaatsen naar gronden ten oosten van het landhuis. Daarnaast is men voornemens om in de toekomst de nog aanwezige bijgebouwen te slopen en te vervangen door één hoogwaardig bijgebouw bij het landhuis in de vorm van een koetshuis c.q. orangerie. Deze zal worden gerealiseerd ter plaatse van de opstallen achter het landhuis. De vier bijgebouwen A t/m D zoals weergegeven in figuur 5 worden hiervoor gesloopt. De oppervlakte van het bijgebouw zal maximaal 150 m² bedragen en daarmee gelijk zijn aan de bestaande oppervlakte aan bijgebouwen die zich hier momenteel bevindt. Het bijgebouw zal onderdeel uitmaken van de gronden van het landhuis en zal daarom worden voorzien van de bestemming 'Landhuis'.

Bovenstaand voornemen voor het bijgebouw is een toekomstig voornemen en wordt daarom middels een omgevingsvergunning mogelijk gemaakt in voorliggend bestemmingsplan. In deze paragraaf wordt ingegaan op de ontwikkelingen die bij recht mogelijk worden gemaakt, te weten de bouw van de twee woningen.

Landhuis

Door de sloop van de twee woningen heeft het landhuis een meer open karakter gekregen, passend bij de monumentale status van het landhuis. Met de voorgenomen ontwikkeling wordt dit open karakter ook planologisch vastgelegd. Voor de veestal (E in figuur 5) bestaat het voornemen deze in toekomst te slopen en vervangende nieuwbouw toe te passen waarbij de locatie niet wijzigt. De gronden waarbinnen de veestal zich bevindt worden bestemd als 'Agrarisch met waarden' en voorzien van een specifieke aanduiding teneinde de bouw van de veestal mogelijk te maken.

Herbouw woningen

Om de nieuw te bouwen woningen in te passen in het landgoed, wordt een verband gelegd met de bestaande bebouwing. De nieuwe woning bij Het Slief legt de relatie tussen Het Slief en de hooimijt aan de zuidkant van de laan. Het bestaat uit een één volume, groots met een ander karakter als de andere gebouwen, dus geen landhuis, boerderijstijl, hooiberg, kippenschuur, maar juist een aanvullend gebouw op deze bestaande gebouwen. De vormgeving van de buitenruimte is eenvoudig en geeft vorm aan het 'gast-in-het-landschap'-principe. Dit betekent tuinelementen betrekken bij het volume van het huis, zoals een vlonder of een terras opgenomen in het bouwvolume. Het volume ligt dicht aan de as en kent aan de noordzijde een meer dichte gevel. In figuur 7 is het erfinrichtingsplan van woning 1 opgenomen.

Figuur 7: Gewenste locatie woning bij Het Slief (Bron: Eelerwoude)

De tweede woning staat in zijn eigen landschappelijke kamer. Dit gebouw mag een kloek volume zijn en ligt verder van de as van het landgoed af. Het landschappelijk kader om de woonplek wordt versterkt, waardoor de zichtlijn uit het huis gefilterd wordt. De landschapselementen zijn minder nutstuin-achtig en grover van vorm. In figuur 8 is het erfinrichtingsplan van woning 2 opgenomen.

Figuur 8: Gewenste locatie woning op het oostelijke erf (Bron: Eelerwoude)

Inrichtingsplan

Ten behoeve van het voornemen is een inrichtingsplan opgesteld, dat is opgenomen in bijlage 1 van deze toelichting. In het inrichtingsplan worden de landschapsmaatregelen die genomen zullen worden in het kader van de KGO benadering nader omschreven en wordt ingegaan op de locatie van de te realiseren woningen. Hiervoor zijn de volgende ontwerpuitgangspunten opgesteld:

• Behoud en herstel van dragende bomenlaan;
• Het Slief aanvullen met ingetogen bouwvolume dat te gast ligt in het landschap;
• Hooiberg koppelen aan ensemble van Het Slief;
• Versterking van (bio-)diversiteit op het landgoed.
• Behoud van doorkijkjes, naar het omringende landschap en binnen het landgoed zelf.
• Landschappelijke inpassing van nieuw te bouwen woningen is ondergeschikt aan de huidige landschappelijke structuur.

Het versterken en toekomstbestendig maken van de grove groenstructuur van het landgoed is de grootste landschappelijke tegenprestatie. In deze versterking speelt de as in de vorm van de laan de hoofdrol. Het geheel van zijtakken van deze laan in de vorm van boslobben, bomenrijen en watergangen wordt versterkt door het toevoegen van kleinere landschapselementen met kleine ruimtelijke impact, zoals een poel, akkerranden, heestergroepen en een graanakker. Het westelijk deel van het landgoed wordt opengesteld voor wandelaar, mede door een nieuw aan te leggen ontsluitingsweg aan de noordzijde. het perceel aan de oostzijde wordt verder ingericht als natuurlijk, kruidenrijk nat grasland met de aanleg van een nieuwe poel. Ten slotte wordt de landschappelijke ‘kamer’ waarin de westelijke woning is gepland versterkt door de aanplant van knotwilgen langs de sloot.

In figuur 9 is het overzicht van de ingrepen en KGO investeringen opgenomen. De te nemen KGO investeringen uit deze figuur bestaan uit de volgende onderdelen:

• Herstel bomenrij langs de laan;
• Vernatting en aanleg poel;
• Graanakkerland realiseren;
• Openstelling verruimen.

Voor een nadere beschrijving wordt verwezen naar paragraaf 3.2.4 en Bijlage 1 van deze toelichting.

Figuur 9: Overzicht van ingrepen en KGO investeringen (Bron: Eelerwoude)

3.1.1 Nationale omgevingsvisie (NOVI)

3.1.2 Toetsing van het initiatief aan de uitgangspunten van het rijksbeleid

De NOVI laat zich niet specifiek uit over dergelijke lokale ontwikkelingen. De voorgenomen ontwikkeling raakt geen rijksbelangen als opgenomen in de omgevingsvisie.

Wat betreft de 'Ladder voor duurzame verstedelijking' wordt opgemerkt dat deze van toepassing is bij 'nieuwe stedelijke ontwikkelingen' (3.1.6 Bro). Er zijn inmiddels meerdere gerechtelijke uitspraken geweest over deze begripsdefinitie.

Op het realiseren van woningen is ondermeer de uitspraak ABRvS 16 september 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2921 van toepassing. Uit deze uitspraak blijkt dat het realiseren van 11 woningen niet wordt gezien als stedelijke ontwikkeling als bedoeld in artikel 1.1.1, eerste lid, aanhef en onder i, Bro. In voorliggend geval is de ladder voor duurzame verstedelijking dan ook niet van toepassing aangezien er slechts wordt voorzien in de realisatie van twee woningen. Planologisch gezien is er daarbij slechts sprake van een verplaatsing en geen toevoeging van twee woningen. Geconcludeerd wordt dat er geen sprake is van strijd met het rijksbeleid.

3.2.1 Omgevingsvisie Overijssel

De Omgevingsvisie is een integrale visie waarin de beleidsambities en doelstellingen staan die van provinciaal belang zijn voor de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving van Overijssel. Het uitgangspunt is gericht op het jaar 2030. De visie biedt kaders in de vorm van ontwikkelingsperspectieven voor de groene omgeving en stedelijke omgeving. Daarbinnen krijgen gemeenten, waterschappen, maatschappelijke organisaties en andere initiatiefnemers mogelijkheden om ruimtelijke ontwikkelingen te realiseren.

De opgaven en kansen waar de provincie Overijssel voor staat, zijn verwerkt in centrale beleidsambities voor negen beleidsthema's. Deze beleidsthema's worden benaderd vanuit de overkoepelende rode draden duurzaamheid, ruimtelijke kwaliteit en sociale kwaliteit.

• Duurzame ontwikkeling voorziet in de behoefte van de huidige generatie, zonder voor toekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te voorzien.
• Ruimtelijke kwaliteit is datgene wat de ruimte geschikt maakt en houdt voor wat voor mens, plant en dier belangrijk is. Ruimtelijke kwaliteit gaan vooral over 'goed': mooi, functioneel en toekomstbestendig.
• Sociale kwaliteit gaat over het welzijn of 'goed voelen' van de mens. In de omgevingsvisie gaat het over het welzijn van de mens in relatie tot de fysieke leefomgeving.

3.2.2 Omgevingsverordening Overijssel

De provincie beschikt over een palet aan instrumenten waarmee zij haar ambities realiseert. Het gaat er daarbij om steeds de meest optimale mix van instrumenten toe te passen, zodat effectief en efficiënt resultaat wordt geboekt voor alle ambities en doelstellingen van de Omgevingsvisie. De keuze voor inzet van deze instrumenten is bepaald aan de hand van een aantal criteria. In de Omgevingsvisie is bij elke beleidsambitie een realisatieschema opgenomen waarin is aangegeven welke instrumenten de provincie zal inzetten om de verschillende onderwerpen van provinciaal belang te realiseren.

Eén van de instrumenten om het beleid uit de Omgevingsvisie te laten doorwerken is de Omgevingsverordening Overijssel. De Omgevingsverordening is het provinciaal juridisch instrument dat wordt ingezet voor die onderwerpen waarvoor de provincie eraan hecht dat de doorwerking van het beleid van de Omgevingsvisie juridisch geborgd is.

3.2.3 Uitvoeringsmodel Omgevingsvisie Overijssel

De opgaven, kansen, beleidsambities en ruimtelijke kwaliteitsambities voor de provincie zijn in de Omgevingsvisie Overijssel 2017 geschetst in ontwikkelingsperspectieven voor de groene omgeving en stedelijke omgeving.

Om de ambities van de provincie waar te maken, bevat de Omgevingsvisie een uitvoeringsmodel. Dit model is gebaseerd op drie niveaus, te weten:

• 1. Of - generieke beleidskeuzes;
• 2. Waar - ontwikkelingsperspectieven;
• 3. Hoe - gebiedskenmerken.

Bij een initiatief voor bijvoorbeeld woningbouw, een nieuwe bedrijfslocatie, toeristisch-recreatieve voorzieningen, natuurontwikkeling, etcetera kun je aan de hand van deze drie stappen bepalen of een initiatief binnen de geschetste visie voor Overijssel mogelijk is, waar het past en hoe het uitgevoerd kan worden. De eerste stap, het bepalen van de of-vraag, lijkt in strijd met de wens zoveel mogelijk ruimte te willen geven aan nieuwe initiatieven. Met het faciliteren van initiatieven moet echter wel gekeken worden naar de (wettelijke) verantwoordelijkheden zoals veiligheid of gezondheid. Het uitvoeringsmodel maakt helder wat kan en wat niet kan. Om een goed evenwicht te vinden tussen het bieden van ruimte aan initiatieven en het waarborgen van publieke belangen, varieert de provinciale sturing: soms normstellend, maar meestal richtinggevend of inspirerend. In figuur 10 is het Uitvoeringsmodel weergegeven.

Figuur 10: Uitvoeringsmodel Omgevingsvisie Overijssel (Bron: Provincie Overijssel)

• 1. Generieke beleidskeuzes

Generieke beleidskeuzes vloeien voort uit keuzes van de EU, Rijk of de provincie. Deze keuzes kunnen bepalen of ontwikkelingen mogelijk zijn of niet. Het uitvoeringsmodel vraagt bij nieuwe ontwikkelingen dus eerst te kijken naar het niveau van generieke beleidskeuzes.

Voor de generieke beleidskeuzes zijn met name de aspecten van 'zuinig en zorgvuldig ruimtegebruik' en de 'Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving' van belang. Verwezen wordt naar paragraaf 3.2.4 waar hier nader op wordt ingegaan. Geconstateerd wordt dat het voorliggende plan aangaande deze generieke beleidskeuzes niet op belemmeringen stuit.

• 2. Ontwikkelingsperspectieven

De opgaven, kansen, beleidsambities en ruimtelijke kwaliteitsambities voor de provincie zijn daarnaast geschetst in ontwikkelingsperspectieven voor de groene en stedelijke omgeving. Met de ontwikkelingsperspectieven wordt de ruimtelijke ontwikkelingsvisie van de provincie vorm gegeven. Het beleid voor de ontwikkelingsperspectieven is vastgelegd in artikel 2.1.5 van de Omgevingsverordening. In dit artikel is bepaald dat gemotiveerd moet worden dat een voorziene ontwikkeling past binnen de vastgestelde ontwikkelingsperspectieven.

Het voorliggende plangebied ligt binnen de ontwikkelingsperspectieven 'Wonen en werken in het kleinschalige mixlandschap' en 'Zone Ondernemen met Natuur en Water buiten het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Tevens is een deel van de gronden gelegen in het NNN (zie figuur 11).

Figuur 11: Geldende ontwikkelingsperspectieven (Bron: Omgevingsvisie Overijssel 2017).

"Wonen en werken in het kleinschalige mixlandschap"

Van de ruimtelijke kwaliteitsambities staat in dit ontwikkelingsperspectief de ambitie Voortbouwen aan de kenmerkende structuren van de agrarische cultuurlandschappen voorop. Daarnaast gelden – net als voor alle andere ontwikkelingsperspectieven – de ruimtelijke kwaliteitsambities:

• zichtbaar en beleefbaar mooi landschap;
• sterke ruimtelijke identiteiten als merken voor Overijssel;
• continu en beleefbaar watersysteem.

"Zone Ondernemen met Natuur en Water buiten het Natuurnetwerk Nederland"

Rond het Natuurnetwerk Nederland (NNN) zijn er goede kansen de kwaliteit van natuur, landschap en water te versterken door ontwikkeling van bestaande en nieuwe functies. Daarmee wordt enerzijds het natuurnetwerk versterkt en anderzijds de regionale economie.

Toetsing van de ontwikkeling aan de ontwikkelingsperspectieven

De voorliggende ontwikkeling voorziet in de bouw van twee woningen op het landgoed Zorgvliet. De woningen worden vrijstaand gerealiseerd. Met de ontwikkeling worden de mogelijkheden voor de bouw van twee woningen nabij het landhuis Zorgvliet wegbestemd, wat meer recht doet aan het monumentale karakter van het landhuis. De functie wonen is passend in het geldende ontwikkelingsperspectief 'wonen en werken in het kleinschalige mixlandschap'. Daarnaast worden met de ontwikkeling landschapsmaatregelen getroffen in het kader van de KGO. De landschapsmaatregelen variëren van de aanplant van gebiedseigen beplanting tot de realisatie van nieuwe wateroppervlakten zoals kleinschalige poeltjes. Dit sluit aan bij de doelstellingen uit het geldende ontwikkelingsperspectief 'Zone Ondernemen met Natuur en Water buiten het NNN'. Het voornemen is passend binnen de geldende ontwikkelingsperspectieven.

• 3. Gebiedskenmerken

In het provinciale beleid zijn voor alle gebieden gebiedskenmerken aangegeven. Het beleid voor deze gebiedskenmerken is vastgelegd in artikel 2.1.5 van de provinciale verordening. Hierin is bepaald dat inzichtelijk moet worden gemaakt dat voldaan wordt aan dit beleid. Wanneer in het beleid normerende uitspraken worden gedaan, voorziet het bestemmingsplan/ruimtelijke onderbouwing (voor zover deze uitspraken zich daarvoor lenen) in een (bestemmingsplan)regeling conform deze normerende uitspraken. Wanneer in het beleid richtinggevende uitspraken worden gedaan, voorziet het (bestemmings)plan (voor zover deze uitspraken zich daarvoor lenen) in een (bestemmingsplan)regeling conform deze richtinggevende uitspraken. De gebiedskenmerken zijn opgenomen in verschillende lagen; de natuurlijke laag, de laag van agrarisch cultuurlandschap, de stedelijke laag en de laag van de beleving.

Op basis van de vier lagen is er ingezoomd op het plangebied en gekeken welke specifieke kwaliteitsvoorwaarden en opgaven (normerend en richtinggevend) voor ruimtelijke ontwikkelingen van toepassing zijn. De stedelijke laag is in dit geval buiten beschouwing gelaten, aangezien er voor dit plangebied geen specifieke uitgangspunten gelden.

Natuurlijke laag

De natuurlijke laag is ontstaan doordat abiotische en biotische processen inwerken op de ondergrond van bodem en geologie. Van oudsher bestaat er een sterke samenhang tussen het natuur- en watersysteem. Vervolgens heeft de natuurlijke laag plek en betekenis gekregen in het menselijke occupatieproces. Lange tijd is de natuurlijke laag sturend geweest voor een groot deel van de ruimtelijke ontwikkelingen. Mensen vestigden zich op de droge plekken en wegen werden aangelegd bij goed doorwaadbare plekken in de beek. Pas de laatste eeuw is deze samenhang door technische mogelijkheden verminderd en zijn de kwaliteiten van de natuurlijke laag aangetast. Het beter afstemmen van de ruimtelijke ontwikkelingen op de natuurlijke laag, kan voorkomen en er voor zorgen dat natuurlijke kwaliteiten weer medebepalend worden.

Het plangebied ligt deels binnen een dekzandvlakte- en ruggengebied en een beekdalen en natte laagtes-gebied. In figuur 12 is dit weergegeven.

Figuur 12: De natuurlijke laag (Bron: Omgevingsvisie Overijssel).

“Dekzandvlakte en ruggen”

De dekzandgronden beslaan een groot gedeelte van de oppervlakte van de provincie. Na de ijstijden bleef er in grote delen een reliëfrijk – door de wind gevormd – zandlandschap achter, dat gekenmerkt wordt door relatief grote verschillen tussen hoog/droog en laag/nat gebied.

Als ontwikkelingen plaats vinden, dan dragen deze bij aan het beter zichtbaar en beleefbaar maken van de hoogteverschillen en het watersysteem. Beiden zijn tevens uitgangspunt bij (her)inrichting. Bij ontwikkelingen is de (strekkings)richting van het landschap, gevormd door de afwisseling van beekdalen en ruggen, het uitgangspunt.

“Beekdalen en natte laagtes”

Het Overijsselse zandlandschap is van oorsprong kletsnat. In de laagtes van het zandgebied verzamelde zich het water. Hier ontwikkelden zich moerassen en broekbossen, waar het water in de loop van het seizoen geleidelijk uit weg sijpelde naar de lager gelegen delen, naar de beken en rivieren.

Als ontwikkelingen plaats vinden in of in de directe nabijheid van beekdalen en natte laagtes, dan dragen deze bij aan extra ruimte voor de dynamiek van het stromende water en het vasthouden van water, aan versterking van de samenhang in het beeksysteem en aan vergroting van de zichtbaarheid, bereikbaarheid en beleefbaarheid van het water. Dit zijn uitgangspunten bij (her)inrichting.

Toetsing van het voornemen aan de Natuurlijke Laag

Landgoed Zorgvliet ligt op een dekzandrug en is van oudsher al een landgoed. Het landschap waarin het landgoed ligt, kenmerkt zich door de verwevenheid van diverse landschappelijke elementen zoals bosjes, lanen, houtwallen en bebouwing. De essen zorgen voor kleine hoogte verschillen, glooiingen en openheid. Deze combinatie is typerend voor het hoeven- of kampenlandschap. Monumentale bomen, oude gebouwen en kleine hoogte verschillen zijn beelddragers in de landgoederen zone.

Binnen het in Bijlage 1 opgenomen landschappelijk inpassingsplan zijn de gebiedskenmerken en de bijbehorende ontwerpuitgangspunten centraal gesteld. Het voornemen houdt daarmee in voldoende rekening met de geldende uitgangspunten zoals geformuleerd in de Natuurlijke laag.

Laag van het agrarisch cultuurlandschap

In het agrarisch cultuurlandschap gaat het er om dat de mens inspeelt op de natuurlijke omstandigheden en die ten nutte maakt. Vanuit de nederzettingen zijn de omliggende gronden ooit ontgonnen, daardoor is er een sterke ruimtelijke en functionele relatie met het omringende landschap ontstaan. Afhankelijk van de stand van de techniek en de beschikbaarheid van meststoffen is door de eeuwen heen een geschakeerd patroon van akkers, weiden, hooiland en bebouwing gegroeid. Dit verschil in tijd geeft mede richting aan de ontwikkeling van deze gebieden. Het plangebied aan de ligt in het Oude hoevenlandschap en jonge heide- en broekontginningslandschap (zie figuur 13).

Figuur 13: Ligging plangebied in de laag van het agrarisch cultuurlandschap (Bron: Omgevingsvisie Overijssel).

“Oude hoevenlandschap”

Het Oude Hoevenlandschap betreft een landschap met verspreide erven. Het werd ontwikkeld nadat de complexen met de grote essen 'bezet' waren en een volgende generatie boeren nieuwe ontwikkelingsruimte zocht. Die vonden ze bij kleine dekzandkopjes die individueel werden ontgonnen. Dit leidde tot een landschap dat de zelfde opbouw kent als het essenlandschap, alleen in een meer kleinschalige, meer individuele en jongere variant. Deze kleinere maat en schaal is tevens de reflectie van de natuurlijke ondergrond. Het landschap is contrastrijk met veel variatie op de korte afstand.

Als ontwikkelingen plaats vinden in het oude hoevenlandschap, dan dragen deze bij aan behoud en accentuering van de dragende structuren (groenstructuur en routes) van het oude hoevenlandschap, en aan de samenhang en de karakteristieke verschillen tussen de landschapselementen.

'Jonge heide- en ontginningslandschap'

De grote oppervlakte aan – voormalige – natte en droge heidegronden was oorspronkelijk functioneel verbonden met het essen- en oude hoevenlandschap; hier werd geweid en werden de plaggen gestoken voor in de stal; in de stal bemeste plaggen dienden als structuurverbeteraar en bemesting voor de akkergronden op de essen. Na de uitvinding van kunstmest ging deze functie verloren en werden deze gronden grotendeels in cultuur gebracht. Aanvankelijk kleinschalig en min of meer individueel door keuterboertjes, later werd de ontginning planmatig en grootschalig aangepakt (tot in de jaren 60 van de 20e eeuw). De grote natte broekgebieden ondergingen een vergelijkbare ontwikkeling, waardoor de natte en de droge jonge ontginningen nu gelijkenis vertonen. Ten opzichte van omliggend essen- en hoevenlandschap zijn de landbouwontginningen relatief grote open ruimtes, deels omzoomd door boscomplex. Erven liggen als blokken aan de weg geschakeld. Wegen zijn lanen met lange rechtstanden. Vaak zijn het 'inbreidings'landschappen met en rommelige driehoekstructuren als resultaat.

Als ontwikkelingen plaats vinden in de agrarische ontginningslandschappen, dan dragen deze bij aan behoud en versterking van de dragende lineaire structuren van lanen, bosstroken en waterlopen en ontginningslinten met erven en de kenmerkende ruimtematen.

Toetsing van de ontwikkeling aan 'Laag van het agrarisch cultuurlandschap'

Landgoed Zorgvliet ligt op een dekzandrug en is van oudsher al een landgoed. Het landschap waarin het landgoed ligt, kenmerkt zich door de verwevenheid van diverse landschappelijke elementen zoals bosjes, lanen, houtwallen en bebouwing. De essen zorgen voor kleine hoogte verschillen, glooiingen en openheid. Deze combinatie is typerend voor het hoeven- of kampenlandschap. Monumentale bomen, oude gebouwen en kleine hoogte verschillen zijn beelddragers in de landgoederen zone.

Met de voorgenomen ontwikkeling worden de aanwezige waarden niet aangetast. De ontwikkeling versterkt deze juist aangezien wordt ingezet op het landschappelijk versterken van de laanstructuur en het open karakter van het landhuis. Geconcludeerd wordt dat de ontwikkeling in overeenstemming is met de laag van het agrarisch cultuurlandshap.

Laag van de beleving

De laag van de beleving heeft geen rechtstreekse doorwerking op dit plan, behalve dat het plangebied in 'donkertegebied' ligt. Hier is rekening mee gehouden door extra lichthinder te beperken. Ook ligt het plangebied in het 'IJssellinie inundatieveld', wat geen rechtstreekse doorwerking heeft op dit plan.

3.2.4 Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving

Door de Omgevingsvisie is het eerdere detailkader, zoals o.a. 'Rood voor Rood', 'Rood voor Groen' en 'Nieuwe landgoederen' vervallen en is er een nieuw document opgesteld: de 'Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving' (KGO). KGO is vastgelegd in de provinciale verordening (artikel 2.1.6). De KGO gaat er vanuit dat er ruimte is voor grootschalige uitbreidingen en nieuwe functies in het buitengebied, uitsluitend indien hier sociaal economische en/of maatschappelijke redenen voor zijn en er is aangetoond dat het verlies aan ecologische en/of landschappelijke waarden in voldoende mate wordt gecompenseerd door investeringen ter versterking van de ruimtelijke kwaliteit in de omgeving. Twee principes zijn leidend:

• Elke ontwikkeling dient bij te dragen aan een versterking van de ruimtelijke kwaliteit;
• De ontwikkelingsruimte die men krijgt dient in evenwicht te zijn met investeringen in de ruimtelijke kwaliteit.

Figuur 14: Ruimtelijke kwaliteitsimpuls, verbeelding van de balans (Bron: Provincie Overijssel)

Uitgangspunt is dat plannen ontwikkelingsruimte krijgen als deze passen binnen het generieke beleid en de ontwikkelingsperspectieven van de provincie en worden uitgewerkt conform de gebiedskenmerken. Voorwaarde daarbij is dat de geboden ontwikkelingsruimte in evenwicht is met de te leveren kwaliteitsprestaties. Bij elke ontwikkeling hoort een basisinspanning in de vorm van een goede ruimtelijke inpassing zoals situering van gebouwen en erfbeplanting. Voor het bepalen van de hoogte van aanvullende kwaliteitsprestaties wordt het plan getoetst aan de hand van de volgende drie variabelen:

• Is de ontwikkeling gebiedseigen of gebiedsvreemd;
• Wat is de schaal van de ontwikkeling en de impact op de omgeving;
• Dient het initiatief een eigen belang of ook maatschappelijke belangen.

Gebiedseigenheid van de ontwikkeling

In het voorliggende plan worden de planologische mogelijkheden voor twee woningen verplaatst naar andere gronden binnen het plangebied. Hiermee wordt het landhuis in planologische zin open gemaakt en blijft deze openheid behouden. De woonfunctie is passend in het gebied aangezien deze reeds aanwezig is. Het monumentale landhuis op landgoed Zorgvliet is een rijksmonument en een herkenbaar pand op deze locatie. De te nemen landschapsmaatregelen is het KGO worden gebaseerd op de geldende gebiedskenmerken. Al met al kan worden geconcludeerd dat het hier gaat om een gebiedseigen ontwikkeling.

Schaal van de ontwikkeling en impact op de omgeving

De nieuwe ontwikkeling past qua schaal goed in het landschap en is qua impact relatief klein, aangezien de mogelijkheden voor de realisatie van twee woningen reeds aanwezig is. De ontwikkeling wordt landschappelijk ingepast aan de hand van de principes van zuinig en zorgvuldig ruimtegebruik, de ontwikkelingsperspectieven en de 'Catalogus Gebiedskenmerken' zoals omschreven door de provincie Overijssel.

De te nemen KGO investeringen sluiten aan op het raamwerk, versterken de robuustheid van het netwerk op korte en langere termijn. De landschappelijke inpassing van beide woonhuizen zal ondergeschikt zijn aan de huidige groenstructuren, waarin de laan de hoofdrol speelt. Door middel van de architectuur van de woonhuizen zal een buiten gecreëerd worden waar de bewoners zich geborgen voelen en waar het creëren van een tuin-gevoel kan, zonder dat dit sterk aanwezig is in het landschap. Samengevat bestaan de investeringen uit de volgende onderdelen:

• Herstel bomenrij langs de laan;
• Vernatting en aanleg poel;
• Graanakkerland realiseren;
• Openstelling verruimen.

Voor een nadere beschrijving wordt verwezen naar Bijlage 1.

Eigen belang versus maatschappelijke belangen

Door de realisatie van de twee wooneenheden, het vrijmaken van het landhuis, verwijderen van overtollige en landschapsontsierende bebouwing en de landschappelijke inpassing van het geheel worden er eigen belangen, maar ook maatschappelijke belangen bediend.

Conclusie
Conclusie is dat het voorliggende plan past binnen het KGO-beleid, zoals vastgelegd in artikel 2.1.6 van de Omgevingsverordening. De ontwikkelingsruimte die geboden wordt is in balans met de investeringen in ruimtelijke kwaliteit.

3.2.5 Conclusie provinciaal beleid

Het voorliggende ruimtelijke plan past binnen het provinciale beleid, zoals ook vastgelegd in de provinciale verordening. Het plan past binnen het KGO-beleid en binnen het geldende ontwikkelingsperspectief en is uitgewerkt op basis van de gebiedskenmerken.

3.3.1 Structuurvisie Olst-Wijhe

In 2017 is de nieuwe Structuurvisie Olst-Wijhe, 'Ruimte voor initiatief en innovatie' vastgesteld. De structuurvisie beschrijft in hoofdlijnen de gewenste ruimtelijke ontwikkeling voor de gemeente voor de komende jaren. Hierin gaat het over zaken als gebouwen, wegen, landschap, groen, water, enzovoort. Alle plannen voor nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen worden aan deze visie getoetst. Onderdeel van deze structuurvisie is de visiekaart, waarop het plangebied onderdeel is van de zone 'Lommerijke landgoederen'.

Lommerijke landgoederen

De landgoederen zijn belangrijke dragers van het Overijsselse landschap. Toekomstbestendige exploitatie is van belang voor landgoedeigenaren. De instandhouding van de monumentale gebouwen, landschapselementen en (deels) publieke toegankelijkheid is belangrijk voor een toekomstbestendig landgoed. De gemeente Olst-Wijhe geeft ruimte aan herbestemming van gebouwen, daarbij is de kwaliteit van het landgoederenlandschap maatgevend.

Belangrijke pijlers voor de ontwikkeling van landgoederen:

• Versterken van de economische vitaliteit van landgoederen door ruimte te geven aan ontwikkelingen om de kwaliteit in het landgoed te behouden en/ of te versterken. De gemeente biedt meer flexibiliteit voor het herbestemmen van vrijkomende gebouwen, transitie van gebouwen en nieuwe functies;
• Creëren van een toekomstvisie voor een duurzame exploitatie van het landgoed;
• Versterken van de kwaliteit van de landgoederen en herstellen van lanenstructuur;
• Verbeteren van de toegankelijkheid en de beleefbaarheid van landgoederen en buitenplaatsen voor recreanten;
• Versterken van de bereikbaarheid van de landgoederen met behoud van karakter.

De gemeente gebruikt de 'Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving' bij ruimtelijke ontwikkelingen in het buitengebied. Wanneer er negatieve effecten van een plan optreden voor de leefomgeving, kunnen er maatregelen noodzakelijk zijn om deze effecten te compenseren. Deze compensatie kan plaats vinden in natura (directe maatregelen) of door middel van een afdracht aan de Voorziening Ruimtelijke Kwaliteit.

Het voorliggende plan past binnen de kaders van de structuurvisie. Het landgoed wordt aan de hand van de 'Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving' landschappelijk ingepast. Het plan leidt tot een kwaliteitsimpuls op en direct rond het erf. Het versterken en toekomstbestendig maken van de grove groenstructuur van het landgoed is de grootste landschappelijke tegenprestatie. In deze versterking speelt de as in de vorm van de laan de hoofdrol. Het geheel van zijtakken van deze laan in de vorm van boslobben, bomenrijen en watergangen wordt versterkt door het toevoegen van kleinere landschapselementen met kleine ruimtelijke impact, zoals een poel, akkerranden, heestergroepen en een graanakker. Verwezen wordt ook naar de beschrijving van de KGO-maatregelen zoals genoemd in het in Bijlage 1 opgenomen inrichtingsplan.

Het voornemen past binnen de uitgangspunten zoals opgenomen in de Structuurvisie Olst-Wijhe.

3.3.2 Woonvisie 2016-2020

De Woonvisie 2016-2020 is in 2016 vastgesteld waarbij is gekozen voor een visie op hoofdlijnen die veel ruimte laat voor verdere inkleuring. Dat past in een veranderende tijd waar flexibiliteit en maatwerk gevraagd worden. Eén van de speerpunten in de Woonvisie is dan ook het realiseren van meer flexibiliteit, differentiatie en maatwerk op de woningmarkt. Dit vraagt om variatie in aanbod, maar ook om flexibiliteit in bestemmingsplannen. De voorgenomen ontwikkeling is gericht op maatwerk en landschappelijke inpassing en sluit daarom goed aan bij de uitgangspunten van de Woonvisie.

3.3.3 Landschapsontwikkelingsplan Salland

Het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) Salland is vastgesteld in 2008 en zet in op het benutten van gebiedsdynamiek om de verschillende landschapstypen te versterken. Het gaat daarbij in eerste plaats om landbouw, waarbij ook schaalvergroting een 'motor' kan zijn. Ook waterbeheer, natuurontwikkeling, recreatie en 'rood' in het landelijk gebied kunnen aanleidingen bieden voor kwaliteitsverbetering.

Landgoed Zorgvliet op de Boxbergerweg 2 ligt op een dekzandrug en is van oudsher al een landgoed. Het landschap waarin het landgoed ligt, kenmerkt zich door de verwevenheid van diverse landschappelijke elementen zoals bosjes, lanen, houtwallen en bebouwing. De essen zorgen voor kleine hoogte verschillen, glooiingen en openheid. Deze combinatie is typerend voor het hoeven- of kampenlandschap. Monumentale bomen, oude gebouwen en kleine hoogte verschillen zijn beelddragers in de landgoederen zone.

Belangrijke uitgangspunten voor de ontwikkelingen op dekzandruggen zijn:

• De hoger gelegen ruggen ruimtelijk verdichten, doormiddel van bosjes, houtwallen, hagen, singels en solitaire bomen (met gebiedseigen soorten, zoals eik en beuk);
• Open houden van de essen en omkaderen met houtwallen;
• Afwisseling van verdichting en openheid, zodat verrassende doorkijkjes ontstaan;
• Perceel scheidingen worden minimaal en terughoudend toegepast, aansluitend aan open karakter;
• Wegen veelal kronkelend, voegend naar de erven;
• Erven langs rand van de es, grote dakvlakken tegen groene achtergrond;
• Erven gaan vloeiend over in het landschap (geen strakke erfgrenzen);
• Zandwegen;
• Kleinschalige, grillige blokverkaveling, deels omzoomd met houtwallen;
• Reliëf door essen en kampen, soms in de vorm van een steil rand.
• Nieuwe rode functies in het buitengebied (passend binnen bestaand beleid) op de ruggen plaatsen met aanleg van landschapselementen;

Voor ontwikkelingen op de dekzandruggen gelden de volgende ontwerpuitgangspunten:

• Ontwikkeling van natuurlijke relatie tussen kavel en landschap door juiste toepassing van beplanting, indeling, volume en soort.
• Zachte begrenzing van de kavels en vloeiende overgang naar het landschap.
• Behoud en versterking van huidige doorkijkjes.
• Verdichten van de ruggen en open houden van de essen.

Toetsing van het voornemen aan het LOP Salland

In het in Bijlage 1 opgenomen inrichtingsplan zijn de ontwerpuitgangspunten centraal gesteld voor het opstellen van de KGO-maatregelen en de landschappelijke inrichting van het geheel. Kortheidshalve wordt hier verwezen naar het inrichtingsplan. Op deze plek kan worden geconcludeerd dat het voornemen in voldoende mate rekening houdt met de uitgangspunten zoals geformuleerd in het LOP Salland.

3.3.4 Nota Ruimtelijke Kwaliteit

In de Omgevingsvisie van de provincie Overijssel is de "Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving" (KGO) opgenomen. De gemeente Olst-Wijhe heeft dit overgenomen en uitgewerkt in de "Nota Ruimtelijke Kwaliteit", welke door de gemeenteraad is vastgesteld op 24 februari 2014. Uitgangspunt van dit beleid is dat aan een plan dat niet binnen het geldende bestemmingsplan past, planologische medewerking kan worden verleend bij verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Bij het bepalen van de ruimtelijke kwaliteitswinst speelt het plan zelf, de schaal en impact op de omgeving een grote rol evenals de belangen en reikwijdte van de doelen die ermee gediend worden. Hierbij spelen onderstaande vragen:

• Is het een gebiedseigen of gebiedsvreemde functie?
• Wat is de schaal en impact op de omgeving?
• Wat zijn de effecten op bestaande waarden in de omgeving (in hoofdstuk 4 van deze ruimtelijke onderbouwing is nader onderbouwd dat geen waarden worden aangetast)?
• Speelt alleen eigen belang of wordt ook een maatschappelijk belang gediend?

Bij het uitwerken van het voorliggende plan is rekening gehouden met dit beleid, wat overeenkomstig het provinciale beleid is. De toets aan dit 'KGO-beleid' is opgenomen in paragraaf 3.2.4 van deze ruimtelijke onderbouwing. De conclusie is dat met de gehele ontwikkeling daadwerkelijk kwaliteit wordt toegevoegd.

3.3.5 Conclusie gemeentelijk beleid

Het voorliggende ruimtelijke plan past binnen het gemeentelijke beleid. Het plan past binnen het KGO-beleid en de relevante aspecten uit de Structuurvisie Olst-Wijhe en is uitgewerkt conform relevante principes zoals genoemd in het Landschapsontwikkelingsplan.

4.2.1 Soortenbescherming

Met betrekking tot soortenbescherming heeft een toetsing aan de Wet natuurbescherming plaatsgevonden. Hiertoe is door Eelerwoude een quickscan Wet Natuurbescherming uitgevoerd, die is opgenomen in Bijlage 2 van deze toelichting. Hieronder wordt nader ingegaan op de van belang zijnde resultaten en conclusies.

Soorten waarvoor een provinciale vrijstelling geldt

De ontwikkeling zal naar verwachting leiden tot een beperkt verlies van leefgebied van een aantal beschermde soorten waarvoor een provinciale vrijstelling geldt. Het betreft soorten als ree, haas, egel, konijn en diverse algemene muizensoorten. De ingreep heeft geen invloed op de gunstige staat van instandhouding van deze soorten omdat er sprake is van een tijdelijke, en plaatselijke verstoring, voldoende leefgebied aanwezig blijft en het relatief algemene soorten betreft.

Soorten waarvoor geen provinciale vrijstelling geldt

Met de volgende soorten en/of soortgroepen dient rekening te worden gehouden.

Vleermuizen

Nader onderzoek of een ontheffingsaanvraag wordt voor deze soort niet noodzakelijk geacht, mits gebruik wordt gemaakt van vleermuisvriendelijke verlichting.

Broedvogels

Voor alle beschermde inheemse (ook algemeen voorkomende) vogelsoorten geldt een verbod op handelingen die opzettelijk nesten, rustplaatsen en eieren vernielen of beschadigen, als ook op het wegnemen van nesten van vogels. Daarnaast is het verboden vogels opzettelijk te storen, tenzij de storing niet van wezenlijke invloed is op de staat van instandhouding van de desbetreffende vogelsoort. In veel situaties kan dit voorkomen worden door verstorende werkzaamheden buiten het broedseizoen uit te voeren. De sloop van de schuur dient buiten het broedseizoen te gebeuren.

Amfibieën

Nader onderzoek of het aanvragen van een ontheffing is in het kader van de Wet natuurbescherming voor amfibieën niet noodzakelijk, mits er tijdens de werkzaamheden gebruik wordt gemaakt van rijplaten.

Algemene zorgplicht

In de Wet natuurbescherming is in artikel 1.11 een omschrijving opgenomen over de algemene zorgplicht. Deze zorgplicht houdt in dat iedereen 'voldoende zorg' in acht neemt voor alle in het wild levende dieren en planten, dus ook niet-beschermde soorten, en hun directe leefomgeving. Dit is een algemene verantwoordelijkheid die voor iedereen geldt. Het betekent bijvoorbeeld dat er niet onnodig dieren en planten worden gedood, wanneer er redelijkerwijs een andere oplossing voor is, bijvoorbeeld door de dieren te verplaatsen naar een ander gebied.

4.2.2 Gebiedsbescherming

Bescherming in het kader van de natuur wet- en regelgeving is op te delen in gebieds- en soortenbescherming. Sinds 1 januari 2017 is het wettelijk kader ten aanzien van gebieds- en soortenbescherming vastgelegd in de Wet natuurbescherming. Bij gebiedsbescherming heeft men te maken met Natura 2000-gebieden en het Natuurnetwerk Nederland. Soortenbescherming gaat uit van de bescherming van dier- en plantensoorten.

Natura 2000-gebieden

Natura 2000-gebieden betreffen een samenhangend netwerk van natuurgebieden in Europa. Natura 2000 bestaat uit gebieden die zijn aangewezen in het kader van de Europese Vogelrichtlijn (79/43/EEG) en de gebieden die zijn aangemeld op grond van de Europese Habitatrichtlijn (92/43/EEG). Deze gebieden worden in Nederland op grond van de Natuurbeschermingswet 1998, inmiddels Wet natuurbescherming, beschermd.

Niet stikstof-gerelateerde effecten
In de directe omgeving van het plangebied liggen geen Natura 2000-gebieden. Op ongeveer 5,8 km afstand ligt het dichtstbijzijnde Natura 2000-gebied "Rijntakken". Gelet op de aard en omvang van de voorgenomen ontwikkeling kunnen directe, niet stikstof-gerelateerde effecten, zoals geluid en de verstrooiing van licht, worden uitgesloten. Een toetsing op grond van de Wet natuurbescherming van niet stikstof-gerelateerde effecten wordt daarom niet noodzakelijk geacht.

Stikstof-gerelateerde effecten
Om de stikstofgerelateerde effecten te beoordelen, is door Eelerwoude een onderzoek naar de stikstofdepositie van het voornemen uitgevoerd met behulp van de AERIUS Calculator. De volledige rapportage van dit onderzoek is opgenomen in Bijlage 3 van deze toelichting. Hieronder worden de belangrijkste resultaten en conclusies nader toegelicht.

De maximaal berekende stikstofdepositie op omliggende Natura 2000-gebieden bedraagt voor zowel de aanleg- als de gebruiksfase niet meer dan 0,00 mol/ha/jaar. Hierdoor kunnen significante gevolgen worden uitgesloten en geldt er geen vergunningplicht.

Houtopstanden
Er worden binnen het plangebied geen bomen gekapt. Een nadere toetsing van houtopstanden is daarom niet noodzakelijk.

Natuurnetwerk Nederland (NNN)

Het Natuurnetwerk Nederland (NNN) is de kern van het Nederlandse natuurbeleid. Het NNN is in provinciale structuurvisies uitgewerkt. In of in de directe nabijheid van het NNN geldt het 'nee, tenzij' - principe. In principe zijn er geen ontwikkelingen toegestaan als zij de wezenlijke kenmerken of waarden van het gebied aantasten.

Het plangebied ligt in het concreet begrensde Natuurnetwerk Nederland.

5.3.1 Algemeen

Het aspect geluid speelt een belangrijke rol in de omgevingskwaliteit. Ook is geluid van invloed op het welbevinden van mensen. Hierdoor komt het aspect geluid in veel verschillende wetten (met elk hun eigen reikwijdte) voor. In de Wet geluidhinder (Wgh) staat dat inzichtelijk moet worden gemaakt welke geluidsbronnen in het gebied aanwezig zijn en wat de geluidsbelasting is voor woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen zoals onderwijsgebouwen, ziekenhuizen en verpleeghuizen. Op basis van de Wet geluidhinder (Wgh) zijn er drie geluidsbronnen waarmee bij nieuwe ruimtelijke plannen rekening gehouden dient te worden: wegverkeer-, railverkeer- en industrielawaai. Artikel 76 Wgh verplicht er toe om bij ruimtelijke ontwikkelingen die betrekking hebben op gronden binnen een geluidzone terzake van de geluidsbelasting van de gevel van geprojecteerde geluidsgevoelige bestemmingen de grenswaarden uit de Wgh in acht te nemen.

5.3.2 Wegverkeerlawaai

De te realiseren woningen liggen op minimaal 300 meter van de Boxbergersweg. De wettelijke geluidszone van deze weg is, op basis van de Wgh, 250 meter. Aangezien de woningen buiten de wettelijke geluidszone liggen, kan ter plaats van de woningen een aanvaardbaar woon- en leefklimaat worden verwacht in het kader van wegverkeerslawaai.

5.3.3 Railverkeerlawaai

In de nabijheid van het plangebied bevinden zich geen spoorwegen. Het aspect railverkeerlawaai is dan ook niet aan de orde.

5.3.4 Industrielawaai

In de nabijheid van het plangebied bevinden zich geen gezoneerde industrieterreinen. Het aspect 'industrielawaai' kan dan ook achterwege blijven. Voor milieuhinder van individuele bedrijven wordt verwezen naar paragraaf 5.7 Bedrijven en milieuzonering.

5.3.5 Conclusie

De Wet geluidhinder vormt geen belemmering voor het voorliggende plan.

5.4.1 Externe werking

Met het voorgenomen plan worden twee woningen gebouwd die planologisch reeds zijn toegestaan. Het plan heeft nauwelijks tot geen toename tot gevolg van emissies van luchtverontreinigende stoffen: waaronder fijnstof (PM10) stikstofdioxide (NO2). Het plan is in Niet in Betekenende Mate.

5.4.2 Interne werking

Van belang is uit oogpunt van een goede ruimtelijk ordening te beoordelen of de luchtkwaliteit op de locatie geschikt is voor het voorgenomen plan. In de directe omgeving van het plan zijn geen industriële emissiebronnen van betekenis gelegen en ook geen veebedrijven. Uit de grootschalige concentratie- en depositiekaarten Nederland, blijkt dat in het km2 vak waarin het plan ligt de achtergrondconcentratie Stikstofdioxide (NO2) en fijnstof (PM10 en PM2,5) ruim voldoen aan grenswaarden van de Wet milieubeheer en de WHO-advieswaarde.

5.4.3 Conclusie

De emissie van het plan is voor emissie Niet in Betekenende Mate. De Luchtkwaliteit ter plaatse is geschikt voor het plan. Er is geen nader onderzoek noodzakelijk.

5.5.1 Algemeen

Het beleid voor externe veiligheid is gericht op het verminderen en beheersen van risico's van zware ongevallen met gevaarlijke stoffen in inrichtingen en tijdens het transport. Het doel van het veiligheidsbeleid is zowel individuele burgers als groepen burgers een minimum beschermingsniveau te bieden tegen een ongeval met gevaarlijke stoffen. Om dit doel te bereiken verplicht het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) en het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) en op termijn ook het Besluit transportroutes externe veiligheid (Btev) gemeenten en provincies bij besluitvorming in het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en de Wet op de ruimtelijke ordening afstand te houden tussen gevoelige objecten (zoals woningen) en risicovolle activiteiten. Geregeld is hoe gemeenten moeten omgaan met risico's voor mensen in de omgeving van een risicobron als gevolg van de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen in de risicobron. Afstanden die aangehouden moeten worden, worden bepaald door het plaatsgebonden risico van een risicovolle activiteit. Het ijkpunt voor het groepsrisico wordt bepaald door een oriëntatiewaarde. De externe veiligheid van risicobronnen wordt uitgedrukt in het plaatsgebonden risico en het groepsrisico van de risicobron.

5.5.2 Onderzoek

De te realiseren woningen betreffen gevoelige functies in het kader van externe veiligheid. Om in beeld te brengen of nabij het plangebied relevante risicobronnen aanwezig zijn, is de risicokaart geraadpleegd. Een uitsnede daarvan is weergegeven in figuur 16.

Figuur 16: Uitsnede Risicokaart (Bron: Risicokaart provincie Overijssel)

In of in de nabijheid van het plangebied bevinden zich twee risicovolle inrichtingen. De te realiseren woningen bevinden zich buiten de bijbehorende plaatsgebonden risicocontour. Verder ligt op circa 420 meter ten westen van het plangebied een hoogspanningsleiding van 110 kV. Hierbij hoort een indicatieve zone van 2x 75 meter. Het plangebied ligt hier ruim buiten.

Plaatsgebonden risico

De te realiseren woningen liggen niet binnen aan te houden afstanden voor het plaatsgebonden risico (PR-10) van inrichtingen met gevaarlijke stoffen die zijn aangewezen onder het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi), aangewezen transportroute voor gevaarlijke stoffen onder het Besluit externe veiligheid transportroutes (Bevt) of buisleidingen die vallen onder het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb).

Groepsrisico

Het voornemen leidt niet tot een toename van het groepsrisico, aangezien er geen sprake is van de planologische toevoeging van woningen. Er zijn reeds twee woningen toegestaan.

5.5.3 Conclusie

Geconcludeerd wordt dat het voorliggende plan, m.b.t. externe veiligheid, uitvoerbaar is.

5.6.1 Wet geurhinder en veehouderij & Activiteitenbesluit

De Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) vormt het toetsingskader voor vergunningsplichtige veehouderijen, als het gaat om geurhinder. Voor meldingsplichtige veehouderijbedrijven is het beoordelingskader voor geurhinder opgenomen in het Activiteitenbesluit.

De Wgv stelt één landsdekkend beoordelingskader met een indeling in twee categorieën. Voor diercategorieën waarvan de geuremissie per dier is vastgesteld, wordt deze waarde uitgedrukt in een ten hoogste toegestane geurbelasting op een geurgevoelig object. Voor de andere diercategorieën is die waarde een wettelijke vastgestelde afstand die ten minste moet worden aangehouden.

Voor diercategorieën waarvoor in de Wgv een geuremissie per dier is vastgesteld geldt dat, binnen een concentratiegebied, de geurbelasting op geurgevoelige objecten binnen de bebouwde kom niet meer dan 3 odeur units per kubieke meter lucht mag bedragen. Voor geurgevoelige objecten buiten de bebouwde kom mag deze niet meer bedragen dan 14 odeur units per kubieke meter lucht.

Op grond van de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) dient voor diercategorieën waarvoor per dier geen geuremissie is vastgesteld (bijvoorbeeld melkkoeien en paarden) en een geurgevoelig object de volgende afstanden aangehouden te worden:

• ten minste 100 meter indien het geurgevoelige object binnen de bebouwde kom is gelegen, en
• ten minste 50 meter indien het geurgevoelige object buiten de bebouwde kom is gelegen.

5.6.2 Situatie plangebied

In voorliggend geval is het plangebied gelegen buiten de bebouwde kom. De meest nabijgelegen locaties waar zich op grond van het planologisch regime een agrarisch bedrijf kan bevinden zijn gelegen aan de Boxbergerweg 8 en Boxbergerweg 14. Dit betreffen grondgebonden agrarische bedrijven waarvoor een vaste afstand van 50 meter geldt (uitgaande van artikel 14, lid 2 en 3 van de Wgv). In de nabijheid van het plangebied bevinden zich geen intensieve veehouderijen.

De afstand tussen de te realiseren woningen en bovengenoemde agrarische bedrijven bedraagt minimaal 80 meter. Daarnaast ligt de woonbestemming waar de twee woningen momenteel mogen worden gebouwd op een kortere afstand van het agrarische bedrijf aan de Boxbergerweg 8. Daarom wordt aangenomen dat ter plaatse van het plangebied een aanvaardbaar woon- en leefklimaat mag worden verwacht ten aanzien van het aspect geur.

5.7.1 Algemeen

Zowel de ruimtelijke ordening als het milieubeleid stellen zich ten doel een goede kwaliteit van het leefmilieu te handhaven en te bevorderen. Dit gebeurt onder andere door milieuzonering. Onder milieuzonering verstaan we het aanbrengen van een voldoende ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies als wonen en recreëren anderzijds. De ruimtelijke scheiding bestaat doorgaans uit het aanhouden van een bepaalde afstand tussen milieubelastende en milieugevoelige functies. Die onderlinge afstand moet groter zijn naarmate de milieubelastende functie het milieu sterker belast. Milieuzonering heeft twee doelen:

• het voorkómen of zoveel mogelijk beperken van hinder en gevaar bij woningen en andere gevoelige functies;
• het bieden van voldoende zekerheid aan bedrijven dat zij hun activiteiten duurzaam onder aanvaardbare voorwaarden kunnen uitoefenen.

Voor het bepalen van de aan te houden afstanden wordt de VNG-uitgave 'Bedrijven en Milieuzonering' uit 2009 gebruikt. Hierin zijn voor een hele reeks van milieubelastende activiteiten (naar SBI-code gerangschikt) richtafstanden gegeven ten opzichte van milieugevoelige functies. De lijst geeft richtafstanden voor de ruimtelijk relevante milieuaspecten geur, stof, geluid en gevaar. De grootste van de vier richtafstanden is bepalend voor de indeling van een milieubelastende activiteit in een milieucategorie en daarmee ook voor de uiteindelijke richtafstand. De richtafstandenlijst gaat uit van gemiddeld moderne bedrijven. Indien bekend is welke activiteiten concreet zullen worden uitgeoefend, kan gemotiveerd worden uitgegaan van de daadwerkelijk te verwachten milieubelasting in plaats van de richtafstanden. De afstanden worden gemeten tussen enerzijds de grens van de bestemming die de milieubelastende functie(s) toelaat en anderzijds de dichtst daarbij gelegen situering van de gevel van een milieugevoelige functie die op grond van het bestemmingsplan mogelijk is. De navolgende tabel geeft de relatie tussen milieucategorie, richtafstanden en omgevingstype weer.

milieucategorie	richtafstand tot omgevingstype rustige woonwijk
1	10 m
2	30 m
3.1	50 m
3.2	100 m
4.1	200 m
4.2	300 m

Het systeem van richtafstanden gaat uit van het principe van scheiding van functies: de richtafstandenlijst geeft richtafstanden tussen bedrijfslocatie en omgevingstype rustige woonwijk respectievelijk gemengd gebied. Binnen gebieden met functiemenging zijn er milieubelastende en milieugevoelige functies die op korte afstand van elkaar zijn of worden gesitueerd. Bij gebieden met functiemenging kan gedacht worden aan stads- en wijkcentra, horecaconcentratiegebieden en woongebieden met kleinschalige c.q. ambachtelijke bedrijvigheid. Het kan gaan om bestaande gebieden met functiemenging en om gebieden waar bewust functiemenging wordt nagestreefd, bijvoorbeeld om een grotere levendigheid tot stand te brengen. Hiernaast gelden ten aanzien van bedrijven die onder de werkingssfeer van de Wet milieubeheer vallen, deze Wet en haar uitvoeringsbesluiten als toetsingskader voor de toegestane bedrijfshinder.

Met het realiseren van een milieugevoelige bestemming (een extra woning) is het nodig dat milieuzonering heeft plaatsgevonden om voldoende ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies als wonen en recreëren anderzijds te garanderen.

5.7.2 Doorwerking in het plan

Het plan is gelegen in het omgevingstype 'rustig buitengebied'. De dichtstbijzijnde milieubelastende functies betreffen de twee agrarische bedrijven die in paragraaf 5.6.2 reeds zijn benoemd. Indien het aspect 'geur' buiten beschouwing wordt gelaten, geldt voor agrarische bedrijven een grootste afstand van 30 meter voor geluid. De te realiseren woningen liggen hier ruim buiten. Hiermee kan worden geconcludeerd dat ter plaatse van de woningen een aanvaardbaar woon- en leefklimaat mag worden verwacht.

6.2.1 Algemeen

In de Wet ruimtelijke ordening (Wro) die op 1 juli 2008 in werking is getreden, is de verplichting opgenomen om ruimtelijke plannen en besluiten digitaal vast te stellen. De digitaliseringsverplichting geldt vanaf 1 januari 2010. In de ministeriële Regeling standaarden ruimtelijke ordening is vastgelegd dat de Standaard Vergelijkbare Bestemmingsplannen (SVBP) de norm is voor de vergelijkbaarheid van bestemmingsplannen. Naast de SVBP zijn ook het Informatiemodel Ruimtelijke Ordening en de Standaard Toegankelijkheid Ruimtelijke Instrumenten normerend bij het vastleggen en beschikbaar stellen van bestemmingsplannen.

De SVBP geeft normen voor de opbouw van de planregels en voor de digitale verbeelding van het bestemmingsplan. Dit bestemmingsplan is opgesteld conform de normen van de SVBP2012.

Het juridisch bindend gedeelte van het bestemmingsplan bestaat uit planregels en bijbehorende verbeelding waarop de bestemmingen zijn aangegeven. Deze verbeelding kan zowel digitaal als analoog worden verbeeld. De verbeelding en de planregels dienen in samenhang te worden bekeken.

De regels zijn onderverdeeld in vier hoofdstukken:

• 1. Inleidende regels;
• 2. Bestemmingsregels;
• 3. Algemene regels;
• 4. Overgangs- en slotregels.

6.2.2 Inleidende regels

Hoofdstuk 1 bevat de inleidende regels. Deze regels gelden voor het gehele plangebied en bevatten:

• Begrippen (artikel 1)

In dit artikel zijn definities van de in de regels gebruikte begrippen opgenomen. Hiermee is een eenduidige interpretatie van deze begrippen vastgelegd.

• Wijze van meten (artikel 2)

Dit artikel geeft op een eenduidige manier aan op welke wijze bouwhoogtes, afstanden, dakhellingen en oppervlakten moeten worden gemeten en hoe voorkomende eisen betreffende de maatvoering begrepen moeten worden.

6.2.3 Bestemmingsregels

Hoofdstuk 2 van de regels bevat de juridische vertaling van de in het plangebied voorkomende bestemmingen. De regels zijn onderverdeeld in o.a.:

• Bestemmingsomschrijving: omschrijving van de activiteiten die zijn toegestaan;
• Bouwregels: eisen waaraan de bebouwing moet voldoen (bouwhoogte, goothoogte, dakhelling, etc.);
• Afwijken van de bouwregels: hieraan staat onder welke voorwaarden burgemeester en wethouders kunnen afwijken van de bouwregels.
• Specifieke gebruiksregels: welk gebruik van gronden en opstallen in ieder geval strijdig/toegestaan is;
• Afwijken van de gebruiksregels: hieraan staat onder welke voorwaarden burgemeester en wethouders kunnen afwijken van de gebruiksregels;

6.2.4 Algemene regels

Hoofdstuk 3 bevat de algemene regels. Deze regels gelden voor het gehele plangebied. Dit hoofdstuk is opgebouwd uit:

• Anti-dubbeltelregel (Artikel 11)

Deze regel is opgenomen om een ongewenste verdichting van de bebouwing te voorkomen. Deze verdichting kan zich met name voordoen, indien een perceel of een gedeelte daarvan, meer dan één keer betrokken wordt bij de berekening van een maximaal bebouwingspercentage.

• Algemene bouwregels (Artikel 12)

In dit artikel zijn de algemene bouwregels beschreven, die voor hele plangebied gelden. In de algemene bouwregels zijn bepalingen over afwijkende en bestaande maten opgenomen. tevens wordt in de algemene bouwregels ingegaan op herbouw van woningen en parkeren.

• Algemene gebruiksregels (Artikel 13)

In de algemene gebruiksregels zijn diverse bepalingen omtrent strijdig gebruik opgenomen. Tevens wordt hierbij ingegaan op het parkeren van voertuigen.

• Algemene afwijkingsregels (Artikel 14)

In dit artikel worden de algemene afwijkingsregels beschreven. Deze regels maken het mogelijk om op ondergeschikte punten van de regels in het bestemmingsplan af te wijken. Het gaat over het toestaan van mantelzorg, vergroten van Sallandse boerderijvormen, herbouw van woningen buiten de bestaande funderingen en kleinschalige windenergie.

• Algemene wijzigingsregels (Artikel 15)

In dit artikel zijn algemene wijzigingsregels opgenomen, die erin voorzien dat bepalingen in het plan op ondergeschikte punten kunnen worden gewijzigd. Het gaat over het splitsen van karakteristieke panden, de realisatie van een woning in een karakteristiek bijgebouw, het verwijderen van de bestemming archeologie en de herbouw van woningen buiten bestaande funderingen.

• Overige regels (Artikel 16)

In dit artikel is bepaald dat de wettelijke regelingen waarnaar in de regels wordt verwezen, gelden zoals deze luiden op het moment van vaststelling van het plan.

6.2.5 Overgangs- en slotregels

In hoofdstuk 4 van de regels staan de overgangs- en slotregels. In de overgangsregels is aangegeven wat de juridische consequenties zijn van bestaande situaties die in strijd zijn met dit bestemmingsplan. In de slotregel wordt aangegeven hoe het bestemmingsplan wordt genoemd.

6.3.1 Bestemmingen

Artikel 3 Agrarisch met waarden - Landschapswaarden

Ter plaatse van de agrarische gronden rondom het landhuis en de te realiseren woningen is de bestemming 'Agrarisch met waarden - Landschapswaarden' opgenomen. De regels behorende bij deze bestemming zijn conform het "Bestemmingsplan Buitengebied Olst-Wijhe" overgenomen in dit bestemmingsplan. De te behouden veestal is in de nieuwe situatie tevens gelegen in deze bestemming. Hiervoor is de aanduiding 'specifieke vorm van agrarisch - veestal opgenomen.

Artikel 4 Landhuis

Het landhuis is in overeenstemming met de huidige situatie bestemd als 'Landhuis'. De woonbestemming die in het huidige planologische regime tegen deze bestemming aan ligt is verwijderd, waardoor deze bestemming wordt omringd door agrarische gronden.

Deze gronden zijn bestemd voor de instandhouding van landgoederen met landhuizen alsmede voor het wonen, ter plaatse van de aanduiding 'wonen', daaronder begrepen kleinschalige beroepen- en bedrijven-aan-huis;

De bijgebouwen behorende bij de voormalige twee woningen achter het landhuis zijn tevens van deze bestemming voorzien. Het voornemen is om de bijgebouwen in de toekomst te slopen en te vervangen door één bijgebouw. Hiertoe is in de bouwregels een afwijkingsmogelijkheid opgenomen waarmee nieuwbouw van bijgebouwen tot 150 m² is toegestaan, met een maximum goot- en bouwhoogte van respectievelijk 3 en 6 meter.

Artikel 5 Natuur

Binnen het plangebied bevinden zich gronden die zijn voorzien van de bestemming 'Natuur'. De regels behorende bij deze bestemming wijzigen niet ten opzichte van de bestaande situatie. De regels zijn daarom conform het "Bestemmingsplan Buitengebied Olst-Wijhe" overgenomen in dit bestemmingsplan.

Artikel 6 Water

Binnen het plangebied bevinden zich gronden die zijn voorzien van de bestemming 'Water'. De regels behorende bij deze bestemming wijzigen niet ten opzichte van de bestaande situatie. De regels zijn daarom conform het "Bestemmingsplan Buitengebied Olst-Wijhe" overgenomen in dit bestemmingsplan.

Artikel 7 Wonen

De te realiseren woningen zijn bestemd als 'Wonen'. Hierbij geldt een bouwvlak voor de gehele bestemming. Tevens behoort het nieuwe bijgebouw en de omliggende tuinen bij de woningen bij de bestemming 'Wonen'.

De gronden zijn met name bestemd voor het wonen, kleinschalige beroepen- en bedrijven aan huis en bijbehorende voorzieningen, zoals erven, nutsvoorzieningen, tuinen, water en paardenbakken.

In de bouwregels zijn bepalingen voor het bouwen van bouwwerken opgenomen. Deze regels zijn conform het ‘Bestemmingsplan Buitengebied Olst-Wijhe’ overgenomen. Per bestemmingsvlak is één woning toegestaan.

In de specifieke gebruiksregels is een voorwaardelijke verplichting opgenomen voor het uitvoeren van de landschapsmaatregelen zoals opgenomen in het inrichtingsplan (Bijlage 1). Per woning is een aparte verplichting opgenomen voor het uitvoeren van de landschappelijke inpassing op dat betreffende perceel. Tevens is een afwijkingsregel opgenomen waarmee onder voorwaarden in plaats van de landschapsmaatregelen, zoals opgenomen in het erfinrichtingsplan andere (gelijkwaardige) landschapsmaatregelen kunnen worden getroffen.

Artikel 8 Waarde - Archeologie - 1

De dubbelbestemming is conform het nu geldende bestemmingsplan opgenomen ter plaatse van een gedeelte van het plangebied. Gronden met deze bestemming zijn, behalve de andere daar voorkomende bestemmingen, mede bestemd voor de bescherming en veiligstelling van archeologische waarden.

Artikel 9 Waarde - Archeologie - 2

Deze dubbelbestemmingen is conform het nu geldende bestemmingsplan opgenomen ter plaatse van een gedeelte van het plangebied. Gronden met deze bestemming zijn, behalve de andere daar voorkomende bestemmingen, mede bestemd voor de bescherming en veiligstelling van archeologische waarden.