Partiële herziening bestemmingsplan Uiterwaarden

5.8 Cultuurhistorie en archeologie

Het Europese Verdrag van Malta (1992) beoogt het cultureel erfgoed dat zich in de bodem bevindt te behouden. Het verdrag dwingt alle ondertekenaars (waaronder Nederland) om archeologische belangen in een vroegtijdig stadium mee te wegen in de besluitvorming rond ruimtelijke planvorming. Het Verdrag van Malta is inmiddels geïmplementeerd in Nederlandse wetgeving in de Wet archeologische monumentenzorg (herziening Monumentenwet).

Cultuurhistorie

De ontwikkelingsgeschiedenis van het landschap is nog steeds zichtbaar door nog aanwezige cultuurhistorische structuren en elementen. In de Cultuurhistorische Atlas Overijssel wordt aangegeven welke elementen binnen het plangebied cultuurhistorisch waardevol zijn: een dijkstoel tussen Olst en Den Nul (rijksmonument), een boerderij in de Welsumerwaarden (gemeentelijk monument) en enkele gebouwen binnen de bebouwde kom van Olst. Direct grenzend aan het plangebied, langs de dijk, bevinden zich meerdere historische boerderijen, dijkwoningen en het veerhuis bij Welsum, die ook beschermd zijn als gemeentelijk of Rijksmonument.

Figuur 5.1 Waardevolle cultuurhistorie volgens de Cultuurhistorische Atlas Overijssel

Archeologie

De gemeente Olst-Wijhe heeft op 4 oktober 2010 haar archeologiebeleid vastgesteld. Onderdeel van dit beleid is de archeologische verwachtingswaardenkaart. Op deze kaart zijn de verwachte archeologische waarden in de bodem weergegeven. De verwachtingswaarden zijn op verschillende plekken (middel)hoog. Voor deze gebieden geldt een onderzoeksplicht. Ook geldt een onderzoeksplicht in gebieden met een lage verwachtingswaarde, wanneer de bodemverstoring groter is dan 10 ha.

Figur 5.2 Archeologische verwachtingswaardenkaart gemeente Olst-Wijhe

In 2002 is reeds een inventarisatie gedaan naar de archeologische en cultuurhistorische waarden van het plangebied IJsseluiterwaarden Olst. Uit archeologische vondsten blijkt dat er in het plangebied menselijke activiteiten hebben plaatsgevonden.

Voor het plangebied is in 2006 vervolgens een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd in de vorm van een proefsleuvenonderzoek– op de locatie Fortmond in de gemeente Olst-Wijhe. Op deze locatie was de verwachting rivierduinen aan te treffen met daarop middeleeuwse bewoning. Op deze locatie is echter geen rivierduin aangetroffen, maar een kronkelwaardcomplex en in het oostelijk daarvan gelegen natuurgebied een komgebied, waarin, vermoedelijk tegen het einde van de 19e eeuw, klei is gewonnen ten behoeve van de baksteenindustrie. De aanwijzingen voor landgebruik, in de vorm van kuilen en greppels, zijn alle recent. Er zijn geen aanwijzingen voor bewoning gevonden.

Er behoeft geen verder archeologisch onderzoek plaats te vinden. Ter plaatse van de niet archeologisch onderzochte delen van het plangebied wordt in het plan een dubbelbestemming opgenomen, die ertoe strekt dat bij de uitvoering van bepaalde werken of werkzaamheden eerst een omgevingsvergunning moet worden aangevraagd, gekoppeld aan een nadere onderzoeksverplichting. Op deze manier is de bescherming van eventueel aanwezige archeologische waarden afdoende gewaarborgd.