Welsum, IJsseldijk 59

2.3.3.1 Parkeren in openbare ruimte

BonoTraffics heeft gekeken naar de parkeerbehoefte ter plaatse van het plangebied en de omgeving. Dit aangezien ten noorden van het plangebied reeds een parkeerplaats aanwezig is ten behoeve van de naastgelegen Hervormde Kerk. Dit terrein telt 19 openbare parkeerplekken en ligt op een afstand van circa 60 m van het plangebied. Aan de andere zijde van de kerk is een parkeerstrook aanwezig met 7 parkeerplaatsen op een afstand van circa 100 m van het plangebied. In onderstaande tabel zijn de gegevens van het plangebied en de openbare parkeerplaatsen en de omliggende functies ingevuld.

In tabel 3 is te zien wat de te verwachten parkeerdruk in de openbare ruimte zal zijn als gevolg van de komst van ‘Welzorgsum’ in combinatie met het reeds aanwezige kerkgebouw. Deze combinatie zorgt voor de hoogste parkeerdruk op werkdagavonden. Naar verwachting is het aantal reeds aanwezige parkeerplaatsen, in combinatie met het aantal dat bij ‘Welzorgsum’ wordt gerealiseerd, toereikend om de parkeerbehoefte op te vangen. Er is namelijk tijdens de drukste periode (werkdagavond) een overschot van 10,9 (afgerond 10) parkeerplaatsen terwijl het tekort 2 parkeerplaatsen betreft.

3.1.1.1 Algemeen

Nederland staat voor grote uitdagingen die van invloed zijn op onze fysieke leefomgeving. Complexe opgaven zoals verstedelijking, verduurzaming en klimaatadaptatie zijn nauw met elkaar verweven. Dat vraagt een nieuwe, integrale manier van werken waarmee keuzes voor onze leefomgeving sneller en beter gemaakt kunnen worden. De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) zorgt voor een gezamenlijke aanpak die leidt tot een duurzaam perspectief voor onze leefomgeving. Dit is nodig om onze doelen te halen en is een zaak van overheid en samenleving.

3.1.1.2 Vier prioriteiten

Aan de hand van een toekomstperspectief op 2050 brengt de NOVI de langetermijnvisie in beeld. Op nationale belangen wil het Rijk sturen en richting geven. Dit komt samen in vier prioriteiten.

• 1. Ruimte voor klimaatadaptatie en energietransitie

Nederland moet zich aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. In 2050 is Nederland klimaatbestendig en waterrobuust. Dit vraagt om maatregelen in de leefomgeving, waarmee tegelijkertijd de leefomgevingskwaliteit verbeterd kan worden en kansen voor natuur geboden kunnen worden. In 2050 heeft Nederland daarnaast een duurzame energievoorziening. Dit vraagt echter om ruimte. Door deze ruimte zoveel mogelijk te clusteren, wordt versnippering van het landschap voorkomen en wordt de ruimte zo efficiënt mogelijk benut. Het Rijk zet zich in door het maken van ruimtelijke reserveringen voor het hoofdenergiesysteem op nationale schaal.

• 2. Duurzaam economisch groeipotentieel

Nederland werkt toe naar een duurzame, circulaire, kennisintensieve en internationaal concurrerende economie in 2050. Daarmee kan ons land zijn positie handhaven in de top vijf van meest concurrerende landen ter wereld. Er wordt ingezet op een innovatief en sterk vestigingsklimaat met een goede quality of life. Belangrijk is wel dat onze economie toekomstbestendig wordt, oftewel concurrerend, duurzaam en circulair.

• 3. Sterke en gezonde steden en regio's

Er zijn vooral in steden en stedelijke regio's nieuwe locaties nodig voor wonen en werken. Het liefst binnen de bestaande stadsgrenzen, zodat de open ruimten tussen stedelijke regio's behouden blijven. Dit vraagt optimale afstemming op en investeringen in mobiliteit. Dit betekent dat voorafgaand aan de keuze van nieuwe verstedelijkingslocaties helder moet zijn welke randvoorwaarden de leefomgevingskwaliteit en -veiligheid daar stelt en welke extra maatregelen nodig zijn wanneer er voor deze locaties wordt gekozen. Zo blijft de gezondheid in steden en regio's geborgd.

• 4. Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied

Er ontstaat een nieuw perspectief voor de Nederlandse landbouwsector als koploper in de duurzame kringlooplandbouw. Een goed verdienpotentieel voor de bedrijven wordt gecombineerd met een minimaal effect op de omgevingskwaliteit van lucht, bodem en water. In alle gevallen zetten we in op ontwikkeling van de karakteristieke eigenschappen van het Nederlandse landschap. Dit vertegenwoordigt een belangrijke cultuurhistorische waarde. Verrommeling en versnippering, bijvoorbeeld door wildgroei van distributiecentra, is ongewenst en wordt tegengegaan.

3.1.1.3 Afwegingsprincipes

De druk op de fysieke leefomgeving in Nederland is zo groot, dat belangen soms botsen. Het streven is combinaties te maken en win-win situaties te creëren, maar dit is niet altijd mogelijk. Soms zijn er scherpe keuzes nodig en moeten belangen worden afgewogen. Hiertoe gebruikt de NOVI drie afwegingsprincipes:

• 1. Combinatie van functies gaan voor enkelvoudige functies. In het verleden is scheiding van functies vaak te rigide gehanteerd. Met de NOVI wordt gezocht naar maximale combinatiemogelijkheden tussen functies, gericht op een efficiënt en zorgvuldig gebruik van onze ruimte;
• 2. Kenmerken en identiteit van een gebied staan centraal. Het verschilt tussen gebieden wat de optimale balans is tussen bescherming en ontwikkeling en tussen concurrentiekracht en leefbaarheid. Sommige opgaven en belangen wegen in het ene gebied zwaarder dan in het andere;
• 3. Afwentelen wordt voorkomen. Het is van belang dat de leefomgeving zoveel mogelijk voorziet in mogelijkheden en behoeften van de huidige generatie inwoners, zonder dat dit ten koste gaat van toekomstige generaties.

3.1.1.4 Ladder voor duurzame verstedelijking

In de SVIR (voorganger NOVI) is de ladder voor duurzame verstedelijking geïntroduceerd. Deze ladder is per 1 oktober 2012 als motiveringseis in het Besluit ruimtelijke ordening (artikel 3.1.6, lid 2) opgenomen. Op 1 juli 2017 is de Ladder in het Besluit ruimtelijke ordening gewijzigd. Aanleiding voor de wijziging waren de in de praktijk gesignaleerde knelpunten bij de uitvoering van de Ladder en de wens om te komen tot een vereenvoudigt en geoptimaliseerd instrument.

Doel van de ladder voor duurzame verstedelijking is een goede ruimtelijke ordening door een optimale benutting van de ruimte in stedelijke gebieden. Hierbij geldt een motiveringsvereiste voor het bevoegd gezag als nieuwe stedelijke ontwikkelingen planologisch mogelijk worden gemaakt.

Teneinde een ontwikkeling adequaat te kunnen toetsen aan de ladder is het noodzakelijk inzicht te geven in de begrippen 'bestaand stedelijk gebied' en 'stedelijke ontwikkeling'.

In de Bro zijn in artikel 1.1.1 definities opgenomen voor:

bestaand stedelijk gebied: 'bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur'.

stedelijke ontwikkeling: ´ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen.´

Bij het beschrijven van de behoefte dient te worden uitgegaan van het saldo van de aantoonbare vraag naar de voorgenomen ontwikkeling (de komende tien jaar, zijnde de looptijd van het bestemmingsplan) verminderd met het aanbod in planologische besluiten, ook als het feitelijk nog niet is gerealiseerd (harde plancapaciteit).

3.2.3.1 Of- generieke beleidskeuzes

Maatschappelijke opgaven zijn leidend in het handelen. Allereerst is het dan ook de vraag of er een maatschappelijke opgave is. Of een initiatief mogelijk is, wordt onder andere bepaald door generieke beleidskeuzes van EU, Rijk of provincie. Denk hierbij aan beleidskeuzes om basiskwaliteiten als schoon drinkwater en droge voeten te garanderen. Maar ook aan beleidskeuzes om overaanbod van bijvoorbeeld woningbouw- en kantorenlocaties – en daarmee grote financiële en maatschappelijke kosten – te voorkomen. In de omgevingsvisie zijn de provinciale beleidskeuzes hieromtrent vastgelegd. De generieke beleidskeuzes zijn vaak normstellend. Dit betekent dat ze opgevolgd moeten worden: het zijn randvoorwaarden waarmee iedereen rekening moet houden vanwege zwaarwegende publieke belangen. De normstellende beleidskeuzes zijn vastgelegd in de omgevingsverordening.

3.2.3.2 Waar- ontwikkelingsperspectieven

Na het beantwoorden van de of-vraag, is de vraag waar het initiatief past of ontwikkeld kan worden. In de omgevingsvisie op de toekomst van Overijssel onderscheidt de provincie zes ontwikkelingsperspectieven. Deze ontwikkelingsperspectieven schetsen een ruimtelijk perspectief voor een combinatie van functies en geven aan welke beleids- en kwaliteitsambities leidend zijn. De ontwikkelingsperspectieven geven zo richting aan waar wat ontwikkeld zou kunnen worden.

De ontwikkelingsperspectieven zijn richtinggevend. Dit betekent dat er ruimte is voor lokale afweging: een gemeente kan vanwege maatschappelijke en/of sociaal-economische redenen in haar Omgevingsvisie en bestemmings- of omgevingsplan een andere invulling kiezen. Die dient dan wel te passen binnen de – voor dat ontwikkelingsperspectief – geldende kwaliteitsambities. Daarbij dienen de nieuwe ontwikkelingen verbonden te worden met de bestaande kenmerken van het gebied, conform de Catalogus Gebiedskenmerken (de derde stap in het uitvoeringsmodel). Naast ruimte voor een lokale afweging ten aanzien van functies en ruimtegebruik, is er ruimte voor een lokale invulling van de begrenzing: de grenzen van de ontwikkelingsperspectieven zijn signaleringsgrenzen.

3.2.3.3 Hoe- gebiedskenmerken

Ten slotte is de vraag hoe het initiatief ingepast kan worden in het landschap. De gebiedskenmerken spelen een belangrijke rol bij deze vraag. Onder gebiedskenmerken worden verstaan de ruimtelijke kenmerken van een gebied of gebiedstype die bepalend zijn voor de karakteristiek en kwaliteit van dat gebied of gebiedstype. Voor alle gebiedstypen in Overijssel is in de Catalogus Gebiedskenmerken beschreven welke kwaliteiten en kenmerken van provinciaal zijn en behouden, versterkt of ontwikkeld moeten worden. De gebiedskenmerken zijn soms normstellend, maar meestal richtinggevend of inspirerend. Voor de normerende uitspraken geldt dat deze opgevolgd dienen te worden; ze zijn dan ook in de omgevingsverordening geregeld. De richtinggevende uitspraken zijn randvoorwaarden waarmee in principe rekening gehouden moet worden. Hier kan gemotiveerd van worden afgeweken mits aannemelijk is gemaakt dat met het alternatief de kwaliteitsambities even goed of zelfs beter gerealiseerd kunnen worden. De inspirerende uitspraken bieden een wenkend perspectief: het zijn voorbeelden van de wijze waarop ruimtelijke kwaliteitsambities ingevuld kunnen worden. Initiatiefnemers kunnen zich hierdoor laten inspireren, maar dit hoeft niet.

3.2.4.1 Of - generieke beleidskeuzes

Bij de afweging in de eerste fase 'generieke beleidskeuzes' zijn de artikelen 2.1.3 (Zuinig en zorgvuldig ruimtegebruik), 2.1.5 (Ruimtelijke kwaliteit) en 2.2.2 (Realisatie nieuwe woningen) uit de Omgevingsverordening Overijssel van belang. Hierna wordt nader op deze artikelen ingegaan.

Artikel 2.1.3: Zuinig en zorgvuldig ruimtegebruik (lid 2)

Bestemmingsplannen voor de Groene Omgeving voorzien uitsluitend in ontwikkelingen die een extra ruimtebeslag door bouwen en verharden leggen anders dan de uitleg van steden en dorpen wanneer aannemelijk is gemaakt:

• dat (her)benutting van bestaande erven en/of bebouwing in de Groene Omgeving in redelijkheid niet mogelijk is;
• dat mogelijkheden voor combinatie van functies op bestaande erven optimaal zijn benut.

In de Omgevingsverordening Overijssel is het begrip “groene omgeving” nader gedefinieerd als: de gronden die niet vallen onder bestaand bebouwd gebied.

In de Omgevingsverordening Overijssel is het begrip “bestaand bebouwd gebied” nader gedefinieerd als: de gronden binnen steden en dorpen die benut kunnen worden voor stedelijke functies op grond van geldende bestemmingsplannen en op grond van voorontwerp-bestemmingsplannen voor zover de provinciale diensten daarover schriftelijk een positief advies hebben uitgebracht in het kader van het vooroverleg als bedoeld in artikel 3.1.1 Bro;

Toetsing van het initiatief aan artikel 2.1.3 van de Omgevingsverordening Overijssel

Het plangebied heeft op basis van het geldende bestemmingsplan meerdere bestemmingen welke benut kunnen worden voor stedelijke functies. Daarmee ligt het plangebied binnen het 'bestaand bebouwd gebied'. Het betreft een herontwikkeling/transformatie van stedelijk gebied wat ervoor zorgt dat er geen extra toename van ruimtebeslag op de 'groene omgeving' plaatsvindt. Het plangebied bevindt zich binnen de kern Welsum. Op deze plek wordt geconcludeerd dat de ontwikkeling in overeenstemming is met artikel 2.1.3 van de Omgevingsverordening Overijssel.

Artikel 2.1.5 Ruimtelijke kwaliteit (lid 1, 2, 3 en 5)

1. In de toelichting op bestemmingsplannen wordt onderbouwd dat de nieuwe ontwikkeling die het bestemmingsplan mogelijk maakt, bijdragen aan het versterken van de ruimtelijke kwaliteit conform de geldende gebiedskenmerken.

2. In het kader van toelichting als bedoeld in lid 1 wordt inzichtelijk gemaakt op welke wijze toepassing is gegeven aan het Uitvoeringsmodel (OF-, WAAR- en HOE-benadering) die in de Omgevingsvisie Overijssel is neergelegd.

3. In het kader van de toelichting als bedoeld in lid 1 wordt gemotiveerd dat de nieuwe ontwikkeling past binnen het ontwikkelingsperspectief die in de Omgevingsvisie Overijssel voor het gebied is neergelegd.

5. In het kader van de toelichting als bedoeld in lid 1 wordt inzichtelijk gemaakt op welke wijze toepassing is gegeven aan de vier-lagenbenadering die onderdeel uitmaakt van het Uitvoeringsmodel en op welke wijze de Catalogus Gebiedskenmerken is gebruikt bij de ruimtelijke inpassing van de nieuwe ontwikkeling.

Toetsing van het initiatief aan artikel 2.1.5 van de Omgevingsverordening Overijssel

In voorliggend geval is sprake van een ontwikkeling die passend is in haar omgeving. Dit aangezien de huidige bebouwing leeg staat en herontwikkeld moet worden voor een nieuwe duurzame vervolgfunctie. De nieuwe bebouwing sluit qua uitstraling en architectuur aan op de nabijgelegen bebouwing in Welsum en langs de IJsseldijk. Tevens wordt het complete plan landschappelijk ingepast conform de ter plaatse aanwezige gebiedskenmerken. Gezien het vorenstaande wordt geconcludeerd dat de in dit bestemmingsplan besloten ontwikkeling in overeenstemming is met artikel 2.1.5 van de Omgevingsverordening Overijssel.

Artikel 2.2.2 Realisatie nieuwe woningen (lid 1)

• 1. Bestemmingsplannen en omgevingsvergunningen als bedoeld in artikel 2.1 lid 1 onder c van de Wabo, voorzien uitsluitend in de mogelijkheid tot het realiseren van nieuwe woningen als de behoefte daaraan is aangetoond door middel van actueel onderzoek woningbouw.

Toetsing van het initiatief aan artikel 2.2.2 van de Omgevingsverordening Overijssel

Als gevolg van voorliggende ontwikkeling worden vijftien appartementen en drie maatschappelijke eenheden toegevoegd aan de kern van Welsum. In de uitgevoerde laddertoets (zie paragraaf 3.1.2 en Bijlage 4). In de woningbehoefte is aangetoond dat er de komende jaren ook concrete behoefte is naar deze woningen. De woningen worden gebouwd voor de lokale behoefte waar op dit moment vraag naar is, te weten ouderen. Voor een nadere toelichting hierop wordt verwezen naar het gemeentelijke woonbeleid zoals opgenomen in subparagraaf 3.3.2 van deze toelichting.

Geconcludeerd wordt dat dit plan in overeenstemming is met artikel 2.2.2 van de Omgevingsverordening Overijssel.

3.2.4.2 Waar - Ontwikkelingsperspectieven

Het plangebied valt volgens de ontwikkelingsperspectievenkaart binnen het ontwikkelingsperspectief 'Woon- en werklocaties buiten de stedelijke netwerken'. In afbeelding 3.2 is een uitsnede van de perspectievenkaart behorende bij de Omgevingsvisie opgenomen waarbij het plangebied met de rode omlijning is aangegeven.

Afbeelding 3.2: Uitsnede ontwikkelingsperspectievenkaart Omgevingsvisie Overijssel (Bron: Provincie Overijssel)

‘Woon- en werklocaties buiten de stedelijke netwerken’

De steden en dorpen buiten de stedelijke netwerken mogen altijd bouwen voor de lokale behoefte aan wonen, werken en voorzieningen, inclusief lokaal gewortelde bedrijvigheid, mits onderbouwd en regionaal afgestemd. Herstructurering en transformatie van de woon-, werk-, voorzieningen- en mixmilieus moeten deze vitaal en aantrekkelijk houden en de diversiteit aan milieus versterken. Herstructurering en transformatie bieden kansen om te anticiperen op klimaatverandering (bijvoorbeeld door ruimte voor groen, natuur en water te reserveren). Van belang is de stedelijke ontwikkeling altijd af te stemmen op de kenmerken van het watersysteem, bijvoorbeeld in laaggelegen gebieden bij bouw- en evacuatieplannen rekening houden met risico's op overstroming of wateroverlast. Herstructurering en transformatie kunnen ook bijdragen aan de energietransitie (door het nemen van energie-efficiënte maatregelen en/of het opwekken van duurzame energie door bijvoorbeeld het aanwezige dakoppervlak te benutten).

Toetsing van het initiatief aan het 'Ontwikkelingsperspectief'

Woningbouw betreft een functie welke passend is binnen het ontwikkelingsperspectief ‘Woon- en werklocaties buiten de stedelijke netwerken’. De transformatie van het plangebied draagt bij aan de ruimtelijke kwaliteit en draagt met een nieuwe woonbestemming waar een actuele behoefte aan is bij aan de vitaliteit van de kern van Welsum. Daarnaast is middels de laddertoets aangetoond dat er voor lokale behoefte wordt gebouwd. Ook worden maatschappelijke eenheden gerealiseerd. Deze maatschappelijke kamers worden in gebruik genomen ten behoeve van de bewoners van de appartementen, maar kunnen ook door derden in gebruik worden genomen. Gesteld wordt dat het initiatief in overeenstemming is met het ter plaatse geldende ontwikkelingsperspectief.

3.2.4.3 Hoe - Gebiedskenmerken

Op basis van gebiedskenmerken in vier lagen (natuurlijke laag, laag van het agrarisch-cultuurlandschap, stedelijke laag en laag van beleving) gelden specifieke kwaliteitsvoorwaarden en –opgaven voor ruimtelijke ontwikkelingen.

1. De 'Natuurlijke laag'

De natuurlijke laag is de laag van de bodem, het reliëf, het watersysteem en de natuur die zich hier 'van nature' op vestigt. Deze natuurlijke laag is het resultaat van de wisselwerking tussen abiotische (fysische) en biotische factoren en processen. Zo zorgden ijs-, wind- en waterstromen in Overijssel voor het ontstaan van een afwisselend landschap van stuwwallen, dekzandgronden, beekdalen en natte laagtes en bepaalden de stroomsnelheden van IJssel, Vecht, Regge of Dinkel waar het fijne (komgronden) en waar het grovere sediment (oeverwallen) werd afgezet. En ontwikkelde veen zich daar, waar het water maar moeilijk weg kon. Overijssel bestaat uit een rijk en gevarieerd spectrum aan natuurlijke landschappen. Deze vormen de basis voor het gehele grondgebied van Overijssel. Het beter afstemmen van ruimtelijke ontwikkelingen op de natuurlijke laag kan ervoor zorgen dat de natuurlijke kwaliteiten van de provincie weer mede beeldbepalend worden. Ook in steden en dorpen bij voorbeeld in nieuwe waterrijke woonmilieus en nieuwe natuur in stad en dorp.

Het plangebied is op de gebiedskenmerkenkaart de 'Natuurlijke laag' aangeduid met het gebiedstype 'Oeverwallen', zoals in afbeelding 3.3 is te zien ter plaatse van de rode omlijning.

Afbeelding 3.3: De 'Natuurlijke laag' (Bron: Provincie Overijssel)

'Oeverwallen'

De oeverwallen langs met name de IJssel zijn de hogere gronden langs de rivier; ze bestaan uit zand en leemhoudend materiaal, dat door de rivier ooit is afgezet. Van nature zijn deze gronden de drager van rijke en hele afwisselende loofbossen (hardhoutooibos) met een weelderige struiken laag. Het zandige materiaal van de oeverwallen verwaaide in de omgeving van de oeverwal hier en daar tot 'rivierduinen' en langs de Vecht tot duinen. De oeverwallen werden als eerste bewoond en bewerkt. Fungeerden als uitvalsbasis bij het in cultuur brengen van de omgeving. Vanwege de hoge natuurlijke dynamiek is het winterbed lang het domein van natuurlijke processen gebleven. Door de voedselrijkdom van de gronden en de regelmatige overstromingen, zijn deze gronden al eeuwenlang als wei- en hooiland in gebruik.

Als ontwikkelingen plaats vinden op de oeverwallen, dan dragen deze bij aan herstel van de natuurlijke variatie: bos op de hogere delen, open ruigte langs de voet van de oeverwal.

Toetsing van het initiatief aan de “Natuurlijke laag”

De gronden in het plangebied zijn grotendeels in cultuur gebracht ten behoeve van de bebouwde kern. De van oorsprong voorkomende ‘Natuurlijke laag’ is derhalve niet of nauwelijks meer aanwezig. Als gevolg van de voorgenomen ontwikkeling vindt dan ook geen aantasting plaats van de waarden en kenmerken van de 'Natuurlijke laag'.

2. De “Laag van het agrarisch cultuurlandschap”

In het agrarisch cultuurlandschap gaat het er altijd om dat de mens inspeelt op de natuurlijke omstandigheden en die ten nutte maakt. Hierbij hebben nooit ideeën over schoonheid een rol gespeeld. Wel zijn we ze in de loop van de tijd gaan waarderen om hun ruimtelijke kwaliteiten. Vooral herkenbaarheid, contrast en afwisseling worden gewaardeerd. De ambitie is gericht op het voortbouwen aan de kenmerkende structuren van de agrarische cultuurlandschappen door óf versterking óf behoud óf ontwikkeling of een combinatie hiervan.

Het plangebied is op de gebiedskenmerkenkaart de 'Laag van het agrarisch cultuurlandschap' aangeduid met het gebiedstype 'Oeverwallen''. In afbeelding 3.4 wordt dit weergegeven.

Afbeelding 3.4: De Laag van het agrarisch cultuurlandschap (Bron: Provincie Overijssel)

'Oeverwallen'

Dit betreft kleinschalig (mix) mozaïeklandschap (bebouwing, boomgaarden, akkerbouw, wegen paden). Daarnaast open en verkavelde komgronden met weiland, waarin de patronen van de rivier soms nog te af te lezen zijn. Boerderijen zoals karakteristieke IJsselhoeves soms op rivierduintjes.

Als ontwikkelingen plaats vinden op de oeverwallen, dan dragen deze bij aan behoud en versterking van het gevarieerde patroon van lanen, wallen, agrarische percelen, afgewisseld met boomgaarden en bebouwing.

Toetsing van het initiatief aan de “Laag van het agrarisch cultuurlandschap”

In voorliggend geval is sprake van een relatief kleinschalige woningbouwontwikkeling binnen de bebouwde kom van Welsum. In de huidige situatie zijn de oorspronkelijke kenmerken van de oeverwallen niet geheel meer zichtbaar. Met de voorgenomen landschappelijke inpassing van het plangebied (zie Bijlage 2) worden nieuwe boomgaarden aangeplant en inheemse beplanting toegevoegd. Op deze wijze wordt het plangebied weer landschappelijk ingepast aansluitend op de gebiedskenmerken van het oeverwallenlandschap.

3. De “Stedelijke laag'

In de “Stedelijke laag” ontstaat de koppeling van de sociale en fysieke dynamiek van de stedelijke functies aan het verbindende netwerk van wegen, paden, spoorwegen en kanalen. Elke stad of dorp bezit zijn eigen karakteristieke ruimtelijke, sociale en functionele opbouw en kwaliteiten. Het plangebied is op gebiedskenmerkenkaart in de “Stedelijke laag” aangeduid met het gebiedstype 'Woonwijken 1955- nu' en 'Informele trage netwerk'. In afbeelding 3.5 is dit weergegeven.

Afbeelding 3.5 De Stedelijke laag (Bron: Provincie Overijssel)

'Woonwijken 1955 - nu'

De woonwijken van 1955 tot nu zijn planmatig opgezette uitbreidingswijken op basis van een collectief idee en grotere bouwstromen. De functies (wonen, werken, voorzieningencentra) zijn uiteengelegd en de wijken zijn opgedeeld in buurten met een homogeen bebouwingskarakter: buurten met eengezinswoningen, flatwijken, villawijken, wijk(winkel)centra. Er is sprake van een tijdsgebonden verkavelingsstructuur op basis van verschillende ordeningsprincipes.

Als ontwikkelingen plaatsvinden in de naoorlogse woonwijken, dan voegt nieuwe bebouwing zich in de aard, maat en het karakter van het grotere geheel (patroon van o.a. wooneenheden en parken), maar is als onderdeel daarvan wel herkenbaar. De groenstructuur is onderdeel van het wijkontwerp.

'Informele trage netwerk'

De agrarische erven hebben van oudsher een hele sterke binding met het landschap. Vanuit het erf werden de omliggende gronden in cultuur gebracht en vervolgens eeuwenlang bewerkt. Elke boer deed dit naar eigen inzicht en afgestemd op de plaatselijke omstandigheden, maar wel volgens de wetmatigheden van het toenmalig landbouwsysteem. Door deze 'eenheid in handelen' ontstonden er samenhangende landschappen, die nu nog steeds herkenbaar zijn: essenlandschap, oude hoevenlandschappen, broeken heideontginningen, veenlandschappen etc. Bijzonder is dat elk landschap zijn eigen erftype heeft: de opbouw van erf, erfbebouwing, erfbeplantingen en relaties met de omliggende gronden zijn specifiek voor het betreffende landschapstype, alsof in het erf de genen van het landschap besloten liggen. Naast erven kent het buitengebied losliggende 'gewone' burgerwoningen met veelal een eigen, individueel karakter en eigen verhaal van ontstaan.

Toetsing van het initiatief aan de 'Stedelijke laag"

Met het realiseren van de woningen wordt rekening gehouden met omliggende functies en bestaande bebouwingsstructuren. Wat betreft bouwmogelijkheden wordt aangesloten bij de bebouwingskenmerken in de omgeving. Hiermee worden bouwkenmerken (o.a. voorgevelrooilijn, vrijstaand hoofdgebouw, goot- en bouwhoogte) afgestemd op de omgeving, zodat de woningen en de bijbehorende bouwwerk(en) qua bouwmassa en verschijningsvorm goed opgaan in het bebouwingskarakter van de omgeving. De invulling van het plangebied is in overeenstemming met de ter plekke geldende gebiedskenmerken van de 'Stedelijke laag'.

4. De “Laag van beleving''

In de laag van beleving komen de natuurlijke, functionele en sociale processen bij elkaar. Dit is de laag die gaat over de beleefbaarheid van ruimtelijke kwaliteit, identiteit en tijdsdiepte, van recreatieve gebruiksmogelijkheden die een belangrijke rol spelen bij de waardering van de leefomgeving. De laag van de beleving is de laag van de verbinding en het netwerk; tussen het stedelijke en het landelijke, de cultuur en de natuur, snel en traag, oud en nieuw, tussen nut en schoonheid. De laag van beleving benut vooral de kwaliteiten van de andere drie lagen, maar voegt ook eigen kenmerken toe, zoals landgoederen, recreatieparken en recreatieve routes. Het stelt kwaliteiten zoals de natuur, de productielandschappen en de steden in een ander daglicht en maakt ze beleefbaar en tot een belevenis.

Het plangebied is op de gebiedskenmerkenkaart de 'Laag van de beleving' aangeduid als 'IJssellinie inundatieveld' en 'Donkerte'. In afbeelding 3.6 is dat weergegeven.

Afbeelding 3.6 De Laag van de beleving (Bron: Provincie Overijssel)

'Donkerte'

Lichte gebieden geven een beeld van de economische dynamiek van de provincie: de steden en dorpen, de autosnelwegen, de kassengebieden, de attractieparken, de grote bedrijventerreinen en de gebieden met veel bebouwing. De donkere gebieden geven een indicatie van de 'buitengebieden' van Overijssel. De natuurcomplexen en de grote landbouwgebieden. De donkere gebieden zijn de gebieden waar het 's nachts nog echt donker is, waar je de sterrenhemel kunt waarnemen. Het zijn de relatief 'luwe' dun bewoonde gebieden met een lage gebruiksdruk.

Donkerte wordt een te koesteren kwaliteit. De ambitie is de huidige 'donkere' gebieden, ten minste zo donker te houden, maar bij ontwikkelingen ze liever nog wat donkerder te maken. Dit betekent op praktisch niveau terughoudend zijn met verlichting van wegen, bedrijventerreinen e.d. en verkennen waar deze 's nachts uit kan of anders lichtbronnen selectiever richten. Structureel is het vrijwaren van donkere gebieden van verhoging van de dynamiek het perspectief. De ambitie is het rustige en onthaaste karakter te behouden, zodat passages van autosnelwegen en regionale wegen niet leiden tot stedelijke ontwikkeling aan eventuele op- en afritten. Bundeling van stedelijke functies en infrastructuur in de 'lichte' gebieden.

'IJssellinie inundatieveld'

Bakens in de tijd zijn relicten van diverse aard uit verschillende perioden van de wordingsgeschiedenis van Overijssel. Geologische monumenten (bv pingo’s), archeologische monumenten en vindplaatsen, schansen, verdedigingslinies, kapelletjes, religieuze monumenten, historische wegen tot landschappelijke ensembles zoals De Kolonie. Bakens zijn niet alleen (water)torens en andere hoge, kenmerkende bouwsels, ook patronen als de (ruil)verkavelingsstructuur vormen een baken in de tijd.

De essentie van de bakens in de tijd is, dat ze de verhalende laag toevoegen aan het landschap. Het zijn belangrijke ingrediënten in de opbouw van gebiedsidentiteit. Het zijn plekken waar ‘tijdsdiepte’ tot intense indrukken leidt.

Creëer verbindingen en verbanden tussen bestaande bakens die onderdeel van een groter geheel zijn, maar nu verloren of geïsoleerd in het landschap liggen. Voeg bakens van deze tijd toe. Behoud monumenten, karakteristieke gebouwen en cultuurhistorische waarden door ze bewust in te zetten in gebiedsopgaves. Maak de bakens meer zichtbaar en ontwikkel recreatieve routes langs deze bakens met uitleg over de ontstaansgeschiedenis.

Toetsing van het initiatief aan de “Laag van de beleving”

Voor wat betreft 'Donkerte' wordt opgemerkt dat het plangebied ligt binnen de bebouwde omgeving van Welsum. Er is daarmee reeds sprake van een bundeling van licht veroorzakende functies. Een zekere lichtuitstraling is inherent aan woonfuncties. Overigens wordt het overmatig gebruik van kunstlicht zoveel mogelijk voorkomen.

Wat betreft het IJssellinie inundatieveld kan worden gesteld dat er in het plangebied geen bijzondere geologische danwel bouwkundige monumenten aanwezig zijn. Voor een nadere toelichting hierop wordt verwezen naar paragraaf 4.8, waar nader wordt ingegaan op het aspect archeologie. Middels het landschappelijke inpassingsplan en het stedenbouwkundige ontwerp van het hoofdgebouw is getracht in te spelen op de karakteristieke kenmerken van het gebied en de omgeving. Geconcludeerd wordt dat de ‘Laag van de beleving' zich niet verzet tegen de voorgenomen ontwikkeling.

3.3.1.1 Algemeen

Op 4 december 2017 is de nieuwe Structuurvisie Olst-Wijhe, ‘Ruimte voor initiatief en innovatie’ vastgesteld. In deze structuurvisie is het beleidskader voor toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen verwoord en wordt het toekomstbeeld voor Olst-Wijhe op weg naar 2025 geschetst. Deze visie vormt een belangrijk uitgangspunt en toetsingskader voor ruimtelijke plannen, waaronder die voor het bestemmingsplan Buitengebied. Met de nieuwe visie speelt de gemeente in op de volgende strategische doelen:

• 1. Aantrekkelijk en veilig wonen voor jong en oud met passende toekomstbestendige maatschappelijke voorzieningen;
• 2. Evenwicht tussen leefkwaliteit, bereikbaarheid en mobiliteit;
• 3. Vrijetijdsbesteding als impuls voor de lokale economie met het aantrekkelijke ‘IJsselfront Olst-Wijhe’ als integrale gebiedsontwikkeling;
• 4. Versterken van toekomstbestendige landbouw en landgoederen en aandacht voor natuur- en landschapskwaliteiten;
• 5. Inzetten op het duurzaam vormgeven van nieuwe ontwikkelingen, op duurzame energie en energiebesparing in het kader van de energietransitie;
• 6. Samen werken aan circulaire economie, aan mogelijkheden voor lokale ondernemers om zich te vestigen en daar waar mogelijk innovatie bevorderen.

3.3.1.2 Sterke dorpen

Het plangebied ligt in het deelgebied 'Sterke dorpen'. Verbondenheid staat centraal voor de twaalf dorpen en buurtschappen van Olst-Wijhe. Verbondenheid betekent het samen delen en in stand houden van voorzieningen die een belangrijke basis vormen voor de leefkwaliteit. De gemeente Olst-Wijhe streeft daarom naar zelfstandige en actieve, samenwerkende dorpen waarbij elk dorp of buurtschap minimaal één aantrekkelijke ontmoetingsplek heeft. De bereikbaarheid van de dorpen en buurtschappen is een sterke basis voor wonen, werken en verblijven maar dat mag niet ten koste gaan van de leefbaarheid. Er is ruimte voor ontwikkeling van grote en kleine (familie)bedrijven, zzp’ers en startups. Maatschappelijke veranderingen vragen om nieuwe initiatieven die de leefkwaliteit bestendigen en de identiteit van de dorpen, buurtschappen en het omringende platteland versterken.

Wonen

Uitgangspunt is dat plannen en projecten bijdragen aan een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, voorzien in een concrete woonbehoefte en tegelijkertijd ook nog andere maatschappelijke meerwaarde creëren. De gemeente gaat strategisch en flexibel om met de toevoeging van nieuwe woningen en hanteert daarbij de volgende uitgangspunten:

• kleinschalige wooninitiatieven faciliteren bij de kleinere kernen, die passen bij de schaal en aard van de kern en aansluiten bij de lokale behoefte, zoals onder andere voor jongeren en ouderen. Uitgangspunt is een uitgebalanceerd woningaanbod, zowel kwantitatief als kwalitatief;
• woningbouwopgaven inzetten als aanjager en/of economische drager voor het oplossen van ruimtelijke knelpunten;
• het Abersonterrein in Olst wordt omgevormd naar woningbouw, passend bij de uitgangspunten in de woonvisie;
• de voorkeur geven aan inbreiding boven uitbreiding in het landschap;
• onderzoeken of, analoog aan de voorziening KGO, ook voor de bebouwde kom een dergelijke voorziening ingesteld kan worden.

3.3.1.3 Toetsing van het initiatief aan de 'Structuurvisie Olst-Wijhe'

De structuurvisie gaat uit van het faciliteren van kleinschalige wooninitiatieven in de kleine kernen, die passen bij de schaal en aard van de kern en aansluiten bij de lokale behoefte. Voorliggend initiatief sluit hier naadloos op aan, aangezien het een relatief kleinschalig initiatief betreft, waarbij appartementen, een ontmoetingsruimte en maatschappelijke eenheden worden gerealiseerd voor een lokale concrete behoefte naar woonruimte in de buurtschap Welsum. Tevens worden de woningen gerealiseerd voor een doelgroep (senioren) wat ervoor zorgt dat de huidige woningen van de ouderen vrij komen voor starters (doorstroming). De woningen passen daarnaast stedenbouwkundig gezien goed binnen bebouwde omgeving en de bebouwing langs de IJsseldijk.

Geconcludeerd wordt dan ook dat het initiatief in overeenstemming is met de structuurvisie.

3.3.2.1 Inleiding

De Woonvisie Olst-Wijhe 2022-2025 heeft eind vorig jaar ter inzage gelegen. De gemeente wil de woningcrisis stevig aanpakken, blijkt uit deze nieuwe woonvisie. Net als het landelijke beeld kent ook Olst-Wijhe het probleem van onvoldoende aanbod en stijgende huizenprijzen. De gemeente wil daarom de komende 10 jaar onder andere groeien met 1000 tot 1200 woningen. De belangrijkste punten uit de Woonvisie zijn:

• De gemeente wil het aantal koop- en huurwoningen flink uitbreiden in Olst, Wijhe, Wesepe en Boskamp en in de andere kernen wordt gewerkt aan maatwerkoplossingen. Samen met SallandWonen en beide huurdersorganisaties werkt de gemeente aan oplossingen voor de (sociale)huur.
• De gemeente wil zich in eerste plaats richten op eigen inwoners met in het bijzonder aandacht voor starters en senioren.
• De gemeente wil een goede mix van doelgroepen en woningtype. Dit vergroot de sociale samenhang, doorstroming en leefbaarheid.
• De gemeente wil duurzaam bouwen, aangepast aan het veranderende klimaat (klimaatadaptatie) en zorg voor biodiversiteit.
• De gemeente wil dat iedereen mee kan doen in de samenleving. Dat er zorg is voor elkaar en ondersteuning waar nodig.

Voor een flexibel en evenwichtig aanbod in de kleine kernen en buurtschappen, de leefbaarheid en behoud van jongeren, is het van belang dat ook daar woningen gerealiseerd kunnen worden. Daarom is bij de realistische trend uitgegaan van een streefaantal van ca nieuwe 200 woningen voor de periode 2021 – 2030 in kleine kernen en buurtschappen. In het maximaal scenario wordt ervan uitgegaan dat het zwaartepunt van de additionele woningbouw met name in de beide hoofdkernen zal worden gerealiseerd en groeit het woningbouwprogramma voor de overige kernen en buurtschappen in wat mindere mate mee. Bij het bouwen van woningen in de kleine kernen en buurtschappen is het respecteren van de omgeving (gebouwd en landschappelijk) een belangrijk uitgangspunt.

3.3.2.2 Toetsing van het initiatief aan de 'Woonvisie Olst-Wijhe 2022-2025'

Voorliggende ontwikkeling betreft de realisatie van vijftien appartementen en drie maatschappelijke eenheden in de kern van Welsum. Deze woningen worden gerealiseerd voor een concrete lokale behoefte (senioren). Dit is mede aangetoond in de laddertoets (zie 3.1.2). Door woningen te realiseren voor de senioren uit de directe omgeving komen de woningen vrij voor jongeren die een binding hebben met de buurtschap. Zodoende wordt gestreefd naar het realiseren van een leefbare en vitale kern waarin woningen worden gerealiseerd die aansluiten bij de behoefte en wensen van inwoners. Opgemerkt wordt dat er een wijzigingsbevoegdheid opgenomen is voor de maatschappelijke eenheden voor permanente bewoning. Het voorliggende initiatief sluit dan ook goed aan bij de uitgangspunten van de woonvisie.

4.1.2.1 Wegverkeerslawaai

In artikel 74 van de Wgh is aangegeven dat wegen aan weerszijden een wettelijke geluidszone hebben waarvan de grootte is opgenomen in onderstaande tabel.

Wettelijke geluidszones van wegen:

Aantal rijstroken	Stedelijk gebied	Buitenstedelijk gebied
1 of 2 rijstroken	200 m	250 m
3 of 4 rijstroken	350 m	400 m
5 of meer rijstroken	350 m	600 m

De hiervoor genoemde zones gelden niet voor:

• wegen die zijn aangeduid als woonerf (art 74.2);
• wegen waarvoor een maximumsnelheid van 30 km/uur geldt (art 74.2).

Het plangebied ligt in de wettelijke zone van de IJsseldijk. De IJsseldijk betreft een weg waarbij rond het plangebied een maximum snelheid geldt van 30 km/uur. Echter mag men op de IJsseldijk voor en na het plangebied respectievelijk 50 en 60 km/uur. Om aan te tonen dat voldaan aan de wettelijke voorkeursgrenswaarden, dient er een akoestisch onderzoek uitgevoerd te worden. Er daarom door Alcedo B.V. een akoestisch onderzoek wegverkeerslawaai uitgevoerd welke toegevoegd is als Bijlage 5 bij deze toelichting. Hierna wordt op de resultaten van het onderzoeken ingegaan.

Resultaten onderzoek wegverkeerslawaai

Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat vanwege het geluidsgezoneerde deel van de IJsseldijk aan de voorkeursgrenswaarde wordt voldaan. Vanwege het gedeelte waarop een snelheidsregime geldt van 30 km/uur, wordt de voorkeursgrenswaarde overschreden. De geluidsbelasting bedraagt inclusief 5 dB correctie conform de Wgh 50 dB.

Omdat de overschrijding plaats vindt vanwege het deel van de IJsseldijk waar een snelheidsregime van 30 km/uur geldt, is formeel geen onderzoek naar geluidsreducerende maatregelen ter plaatse van de bron en in de overdracht noodzakelijk. In het kader van goed ruimtelijk ordenen zijn deze wel beoordeeld.

Overwogen wordt dat het treffen van verdere maatregelen aan de wegen zelf of in de vorm van een afscherming redelijkerwijs niet mogelijk c.q. wenselijk zijn. Geadviseerd wordt om vanwege de hogere geluidsbelasting te zorgen voor voldoende geluidswering, en hierbij te streven naar de nieuwbouw waarde conform afdeling 3.1 uit het Bouwbesluit, zodat in de woningen sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat. Geadviseerd wordt om hiervoor de gecumuleerde geluidsbelasting te hanteren.

Gelet op de onderlinge afstand tussen de woningen en de weggedeeltes met een geluidzone in combinatie met voorgenoemde argumenten wordt gesteld dat voor wat betreft het aspect wegverkeerslawaai en goed woon- en leefklimaat te verwachten is ter plaatse van de woningen.

4.1.2.2 Industrielawaai

Het plangebied ligt niet in of nabij een zone van een gezoneerd industrieterrein. Daarom wordt niet nader op het aspect industrielawaai ingegaan. In paragraaf 4.5 wordt ingegaan op de in de omgeving aanwezige (individuele) bedrijvigheid.

4.1.2.3 Railverkeerlawaai

De dichtstbijzijnde spoorweg bevindt zich op circa 2,8 kilometer ten oosten van het plangebied. Gelet op de ruime afstand is er ten aanzien van spoorweglawaai sprake van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat.

4.3.1.1 Besluit en de Regeling niet in betekenende mate bijdragen

Het Besluit niet in betekenende mate bijdragen (NIBM) staat bouwprojecten toe wanneer de bijdrage aan de luchtkwaliteit van het desbetreffende project niet in betekenende mate is. Het begrip “niet in betekenende mate” is gedefinieerd als 3% van de grenswaarden uit de Wet milieubeheer. Het gaat hierbij uitsluitend om stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10). Toetsing aan andere luchtverontreinigende stoffen uit de Wet luchtkwaliteit vindt niet plaats.

In de Regeling NIBM is een lijst met categorieën van gevallen (inrichtingen, kantoor- en woningbouwlocaties) opgenomen die niet in betekenende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging. Enkele voorbeelden zijn:

• woningen: 1500 met een enkele ontsluitingsweg;
• woningen: 3000 met twee ontsluitingswegen;
• kantoren: 100.000 m2 bruto vloeroppervlak met een enkele ontsluitingsweg.

Als een ruimtelijke ontwikkeling niet genoemd staat in de Regeling NIBM kan deze nog steeds niet in betekenende mate bijdragen. De bijdrage aan NO2 en PM10 moet dan minder zijn dan 3% van de grenswaarden.

4.3.1.2 Besluit gevoelige bestemmingen

Dit besluit is opgesteld om mensen die extra gevoelig zijn voor een matige luchtkwaliteit aanvullend te beschermen. Deze 'gevoelige bestemmingen' zijn scholen, kinderdagverblijven en verzorgings-, verpleeg- en bejaardentehuizen. Woningen en ziekenhuizen/ klinieken zijn geen gevoelige bestemmingen.

De grootste bron van luchtverontreiniging in Nederland is het wegverkeer. Het Besluit legt aan weerszijden van rijkswegen en provinciale wegen zones vast. Bij rijkswegen is deze zone 300 meter, bij provinciale wegen 50 meter. Bij realisatie van 'gevoelige bestemmingen' binnen deze zones is toetsing aan de grenswaarden die genoemd zijn in de Wet milieubeheer nodig.

4.4.2.1 Algemeen

Aan hand van de Risicokaart is een inventarisatie verricht van risicobronnen in en rond het plangebied. Op de Risicokaart staan meerdere soorten risico's, zoals ongevallen met brandbare, explosieve en giftige stoffen, grote branden of verstoring van de openbare orde. In totaal worden op de Risicokaart dertien soorten rampen weergegeven. In afbeelding 4.2 is een uitsnede van de Risicokaart met betrekking tot het plangebied en omgeving weergegeven. Het plangebied is aangegeven middels de rode omlijning.

Afbeelding 4.2 Uitsnede Risicokaart (Bron: ArcGIS)

Uit de inventarisatie blijkt dat het projectgebied:

• zich niet bevindt binnen de risicocontour van Bevi- en Brzo-inrichtingen dan wel inrichtingen die vallen onder het Vuurwerkbesluit (plaatsgebonden risico);
• zich wel bevindt binnen een gebied waarbinnen een verantwoording van het groepsrisico nodig is;
• wel binnen de veiligheidsafstanden van het vervoer gevaarlijke stoffen;
• niet ligt binnen de veiligheidsafstanden van buisleidingen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen.

Middelmatig kans overstromingsrisico

Een gedeelte van het plangebied ligt binnen een 'middelgrote overstromingskans' ten gevolge van de ligging nabij de IJssel. Het overstromingsrisico wordt verder behandeld in de waterparagraaf in Hoofdstuk 5.

Hogedrukgasleiding

Op de risicokaart is de hogedrukgasleiding N-556-60 van de Gasunie aanwezig. De leiding heeft een diameter van 9 (inch) en een werkdruk van 40 (bar). De leiding heeft een letaliteitsafstand van 100 m. Het plangebied ligt op een afstand van circa 1000 m. Het plangebied bevindt zich ruim buiten de invloedsfeer op voldoende afstand.

Vaarweg Corridor Rijn Oost-Nederland

Het plangebied ligt tevens binnen de 'Vaarweg corridor Rijn Oost-Nederland (De IJssel)'. Deze vaarweg ligt op circa 109 meter ten oosten van het plangebied. Deze vaarweg behoort tot het basisnet en heeft een verantwoording wat betreft het plasbrandaandachtsgebied (PAG)/ vrijwaringszone en Plaatsgebonden Risico (PR). Ook is er een beperkte verantwoording van het groepsrisico nodig. In dit kader is er door Sweco B.V. een onderzoek uitgevoerd naar de bovenstaande risico's. Dit volledige onderzoek is toegevoegd als Bijlage 8 bij deze toelichting. Hieronder wordt ingegaan op de resultaten van het onderzoek.

Plaatsgebonden risico

Het plangebied ligt op circa 109 meter van de De IJssel. Over De IJssel varen schepen met een bevaarbaarheidsklasse 54 (CEMT). Volgens het basisnet heeft een vaarweg met een bevaarbaarheidsklasse 5 geen PR 10-6 contour. Het PR vormt hiermee geen belemmering voor het plangebied.

Vrijwaringszone

Het plangebied ligt buiten de vrijwaringszone van de Rijn (25 meter aan weerszijde van de vaarweg van CEMT-klasse 5). Het plangebied hoeft daarom geen rekening te houden met eventuele afweging voor het toestaan van bebouwing binnen de vrijwaringszone op grond van artikel 10 van het Bevt. Ook zijn eventuele aanvullende bouwkundige maatregelen van afdeling 2.16 van het Bouwbesluit 2012 niet van toepassing.

Groepsrisico

Wanneer het groepsrisico mogelijk boven de 0,1 maal de oriëntatiewaarde ligt en meer dan 10% toeneemt, moeten groepsrisicoberekeningen worden uitgevoerd met behulp van RBMII. Met de vuistregels uit de HART [7] kan worden onderzocht of er mogelijk een overschrijding is van (10% van) de oriëntatiewaarde.

Conclusie 

De Corridor Rijn Oost-Nederland heeft geen PR 10-6/ jaar contour voor een bevaarbaarheidsklasse 5 (CEMT). Het PR vormt hiermee geen belemmering voor het plangebied.

De IJssel heeft, ter hoogte van het plangebied, een vrijwaringszone van 25 meter aan weerszijde van de vaarweg. Het plangebied ligt ruim buiten deze vrijwaringszone. Daarom hoeft het plan geen rekening houden met aanvullende bouwkundige veiligheidsvoorschriften uit het Bouwbesluit 2012.

Het groepsrisico ligt beneden de 10% van de oriëntatiewaarde volgens de vuistregels van het HART, waardoor een beperkte verantwoording van het groepsrisico volstaat.

Mogelijkheden voor personen om zich in veiligheid te brengen

Het uiteindelijke plan dient te worden voorzien van voldoende vluchtwegen. Daarnaast is het een mogelijkheid dat het bevoegd gezag de burgers, die binnen het invloedsgebied wonend of werkzaam zijn, te informeren over de mogelijkheden en onmogelijkheden om zichzelf in veiligheid te brengen bij een eventuele calamiteit.

Het plangebied betreft een woon- zorgcomplex die mede toegankelijk is voor senioren met een zorgfunctie. De bewoners van dit plangebied zijn mogelijk minder zelfredzaam, waardoor inzet van hulpdiensten mogelijk nodig zal zijn. De dichtstbijzijnde brandweerkazerne is gelegen in Welsum aan de Kapellenkamp naast het Dorpshuis. De eerstvolgende brandweerkazerne is gelegen in Oene. Deze kazernes zijn circa op 3 en 9 minuten rijden tot het plangebied.

Belangrijk is om na te gaan wat de mogelijkheden tot zelfredzaamheid zijn om slachtoffers bij een plasbrand binnenvaartschip te voorkomen en om na te gaan of het gebied zodanig ingericht is dat de zelfredzaamheid wordt bevorderd. Het is van belang dat duidelijk is waarheen gevlucht moet worden. Er moeten (nood)uitgangen en vluchtroutes zijn van de vaarweg af. Er wordt geadviseerd om een calamiteitenplan op te stellen.

De beschouwde vaarweg kan leiden tot ongevallen die onbeheersbaar kunnen blijken. De genoemde maatregelen kunnen de effecten van ongevallen mogelijk reduceren tot een omvang die beter beheersbaar wordt geacht door de hulpverleningsdiensten. Ondanks de reductie van het risico is er altijd sprake van een restrisico. Het is aan het bevoegd gezag om aan te geven of zij het restrisico acceptabel achten.

4.5.3.1 Algemeen

Er wordt bij het realiseren van nieuwe bestemmingen gekeken te worden naar de omgeving waarin de nieuwe bestemmingen gerealiseerd worden. Hierbij spelen twee vragen en rol:

• 1. past de nieuwe functie in de omgeving? (externe werking);
• 2. laat de omgeving de nieuwe functie toe? (interne werking).

4.5.3.2 Externe werking

Hierbij gaat het met name om de vraag of de voorgenomen ruimtelijke ontwikkeling leidt tot een situatie die, vanuit hinder of gevaar bezien, in strijd is te achten met een goede ruimtelijke ordening. Daarvan is sprake als het woon- en leefklimaat van omwonenden in ernstige mate wordt aangetast.

De functie 'wonen' betreft geen milieubelastende functie. De functie 'maatschappelijk' betreft wel een milieubelastende functie. Dit geldt ook ten opzichte van de woningen gelegen binnen het plangebied. Vergelijkbare maatschappelijke diensten die kunnen plaatsvinden in deze eenheden zoals behandelkamer, spreekkamer, logieruimte en reguliere wijkverpleging hebben alle een milieucategorie van 1, met een richtafstand van 0 meter. Lichte bedrijvigheid van milieucategorie 1 en 2 kan als passend binnen een woongebied worden beschouwd. Er is daarom sprake van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat.

4.5.3.3 Interne werking

Hierbij gaat het om de vraag of de nieuwe functie hinder ondervindt van bestaande functies in de omgeving en andersom of de nieuwe functie de bedrijfsvoering of ontwikkelingsmogelijkheden van omliggende bedrijven aantast.

Ten noordenwesten van het plangebied bevindt zich een bedrijfsfunctie, te weten een nutsvoorziening. In de VNG-uitgave staat dit bekend onder de omschrijving 'Elektriciteitsdistributiebedrijven, met transformatorvermogen: < 10 MVA'. Hierbij geldt een milieucategorie van 2 met een richtafstand van 10 meter. Het trappenhuis en lift bevindt zich binnen deze 10 meter. Echter betreffen dit geen verblijfsruimten. De dichtstbijzijnde verblijfruimte bevindt zich op circa 13 meter afstand. De verwachting is dat dit geen belemmering vormt voor het voornemen, en er sprake zal zijn van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat.

Verder is het plangebied omringd door gronden met de bestemmingen 'gemengd' en 'maatschappelijk'. Het betreft hier ondermeer de Hervormde Kerk (25 m). Op deze gronden is zijn enkel functies toegestaan met een milieucategorie 1 of 2, met een richtafstand van 10 meter. De verwachting is dat dit geen belemmering vormt voor het voornemen, en er sprake zal zijn van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat.

Ter plaatse van het plangebied wordt geconcludeerd dat er sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat. Tevens worden andere functies niet in hun bedrijfsvoering belemmerd als gevolg van de voorgenomen ontwikkeling.

4.6.1.1 Wet geurhinder en veehouderij en Activiteitenbesluit

De Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) vormt het toetsingskader voor vergunningplichtige veehouderijen, als het gaat om geurhinder. Voor meldingsplichtige veehouderijbedrijven is het beoordelingskader voor geurhinder opgenomen in het Activiteitenbesluit.

De Wgv stelt één landsdekkend beoordelingskader met een indeling in twee categorieën. Voor diercategorieën waarvan de geuremissie per dier is vastgesteld, wordt deze waarde uitgedrukt in een ten hoogste toegestane geurbelasting op een geurgevoelig object. Voor de andere diercategorieën is die waarde een wettelijke vastgestelde afstand die ten minste moet worden aangehouden.

Voor diercategorieën waarvoor in de Wgv een geuremissie per dier is vastgesteld geldt dat, binnen een concentratiegebied, de geurbelasting op geurgevoelige objecten binnen de bebouwde kom niet meer dan 2 odeur units per kubieke meter lucht mag bedragen. Voor geurgevoelige objecten buiten de bebouwde kom mag deze niet meer bedragen dan 8 odeur units per kubieke meter lucht.

Op grond van de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) dient voor diercategorieën waarvoor per dier geen geuremissie is vastgesteld (bijvoorbeeld melkkoeien en paarden) en een geurgevoelig object de volgende afstanden aangehouden te worden:

• ten minste 100 meter indien het geurgevoelige object binnen de bebouwde kom is gelegen, en
• ten minste 50 meter indien het geurgevoelige object buiten de bebouwde kom is gelegen.

Voor meldingsplichtige veehouderijbedrijven gelden tevens vaste afstandseisen. Deze eisen zijn gebaseerd op en komen overeen met de vaste afstanden zoals opgenomen in de Wgv.

Op grond van het bepaalde in artikel 1 van de Wgv is een geurgevoelig object als volgt gedefinieerd: gebouw, bestemd voor en blijkens aard, indeling en inrichting geschikt om te worden gebruikt voor menselijk wonen of menselijk verblijf en die daarvoor permanent of een daarmee vergelijkbare wijze van gebruik, wordt gebruik.

4.6.1.2 Activiteitenbesluit

Vanaf 1 januari 2013 is het Activiteitbesluit ook van toepassing op agrarische activiteiten. Het Besluit landbouw milieubeheer is tegelijkertijd komen te vervallen. Agrarische bedrijven hebben geen vergunning meer nodig als al hun activiteiten onder de reikwijdte van het Activiteitenbesluit vallen. Dit zijn type B-bedrijven, zoals veehouderijen, kinderboerderijen (en andere bedrijven die kleinschalig dieren houden), glastuinbouwbedrijven, bedrijven met teelt in gebouwen, bedrijven met open teelt, agrarische loonwerkers en losse opslagen (bijvoorbeeld mest). Voor geurhinder is in het Activiteitenbesluit een soortgelijk beoordelingskader opgenomen als in de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv). Zo gelden binnen en buiten de bebouwde kom dezelfde normen als in de Wgv. Ook de geurbelasting wordt bepaald volgens het bepaalde in de Wgv. Hetzelfde geldt voor het meten van de afstanden.

4.7.2.1 Natura 2000-gebieden

Natura 2000 is een samenhangend netwerk van natuurgebieden in Europa. Natura 2000 bestaat uit gebieden die zijn aangewezen in het kader van de Europese Vogelrichtlijn (79/409/EEG) en gebieden die zijn aangemeld op grond van de Europese Habitatrichtlijn (92/43/EEG). Deze gebieden worden in Nederland op grond van de Wet natuurbescherming beschermd. In afbeelding 4.3 is de ligging van het plangebied ten opzichte van de Natura 2000-gebieden weergegeven. Hierin is het plangebied aangeduid met een rode ster.

Afbeelding 4.3 Ligging van het plangebied ten opzichte van Natura 2000 gebieden en het NNN (Bron: Atlas Leefomgeving)

Het plangebied ligt niet binnen, maar wel op korte afstand van een Natura 2000-gebied. De afstand tot het dichtstbijzijnde Natura 2000-gebied 'Rijntakken' bedraagt circa 40 meter. Het plangebied bevindt zich aan de rand van de kern Welsum in bestaand stedelijk gebied. Geconcludeerd wordt dat negatieve directe effecten (geluid en hinder) van het plangebied klein zullen zijn.

Stikstofdepositie

Om de gevolgen van de gewenste ontwikkeling wat betreft stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden in kaart te brengen is een Aeriusberekening en vervolgens een ecologische voortoets door Eelerwoude uitgevoerd. Dit volledige rapport is als Bijlage 10 bij deze toelichting opgenomen. In de komende alinea worden de belangrijkste conclusies uiteengezet.

Gezien de bouwfase is sprake van tijdelijke rekenresultaten hoger dan 0,04 mol/ha/j. Gedurende een aantal maanden vindt er een stikstofdepositie plaats op diverse leefgebieden van het Natura 2000-gebied Rijntakken. De tijdelijke stikstofdepositie heeft geen significante negatieve effecten op de instandhoudingsdoelen tot gevolg, wat blijkt uit de nadere ecologische voortoets (Bijlage 10).

Gezien de gebruiksfase is geen sprake van rekenresultaten hoger dan 0,00 mol/ha/j. Er is daarmee geen sprake van een stikstofdepositie met significant negatief effect op Natura 2000-gebieden. Het project is in het kader van de Wet natuurbescherming, ten aanzien van de effecten van stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden, niet vergunningsplichtig.

4.7.2.2 Natuurnetwerk Nederland (NNN)

Natuurnetwerk Nederland (NNN) is de kern van het Nederlandse natuurbeleid. Het NNN is in provinciale structuurvisies uitgewerkt. In of in de directe nabijheid van het NNN geldt het 'nee, tenzij' - principe. In principe zijn er geen ontwikkelingen toegestaan als zij de wezenlijke kenmerken of waarden van het gebied aantasten. In afbeelding 4.3 is de ligging van het plangebied ten opzichte van het NNN weergegeven.

Het plangebied behoort niet tot het NNN. Gronden die tot NNN behoren liggen op circa 50 meter afstand van het plangebied. Gezien de aard en omvang van de ontwikkeling en de onderlinge afstand tot de NNN is geen sprake van een aantasting van de wezenlijke kenmerken en waarden (er is bijvoorbeeld geen sprake van areaalvermindering en het doorsnijden van structuren). Omdat de bescherming van het Natuurnetwerk Nederland geen externe werking kent in Overijssel, leiden de voorgenomen activiteiten daarnaast niet tot wettelijke consequenties.

4.7.3.1 Algemeen

Wat betreft de soortenbescherming is de Wet natuurbescherming van toepassing. Hierin wordt onder andere de bescherming van dier- en plantensoorten geregeld. Bij ruimtelijke ontwikkelingen dient te worden getoetst of er sprake is van negatieve effecten op de aanwezige natuurwaarden. Als hiervan sprake is, moet ontheffing of vrijstelling worden gevraagd. In dit geval is door Eelerwoude een Quickscan natuurwaardenonderzoek en een Natura 2000-toetsing uitgevoerd. Uit de Quickscan is voortgekomen dat er nader onderzoek nodig was. Dit is dan ook uitgevoerd en aan het rapport toegevoegd. De volledige rapporten zijn als Bijlage 11 en Bijlage 12 bij deze toelichting opgenomen. Tevens zijn er twee boomeffecten analyses uitgevoerd welke als Bijlage 13 en Bijlage 14 zij deze toelichting zijn toegevoegd. Hierna wordt op de belangrijkste resultaten ingegaan.

4.7.3.2 Conclusie Quickscan natuurwaarden

Vrijstelling voor algemene soorten

In het plangebied bestaat het voornemen om de aanwezige twee gebouwen te slopen, en de oude Linde op termijn te kappen. Ook de overige aanwezige beplanting zal worden verwijderd. Hierdoor kan sprake zijn van een tijdelijk en beperkt verlies van leefgebied van overige beschermde soorten zoals algemene (spits)muizensoorten en amfibieën. Hiervoor zijn door de provincie Overijssel vrijstellingen van de ontheffingsplicht opgesteld. De ingreep heeft geen invloed op de gunstige staat van instandhouding van deze soorten, omdat er voldoende leefgebied aanwezig blijft en het relatief algemene soorten betreft. Voor deze soorten geldt dan ook een vrijstelling van ontheffingsplicht als het een ruimtelijke ontwikkeling betreft.

Niet- vrijgestelde grondgebonden zoogdieren

Dit geldt niet voor de steenmarter en egel. Nader onderzoek naar deze beschermde soorten is noodzakelijk om negatieve effecten uit te kunnen sluiten. Hieruit kan naar voren komen dat het aanvragen van een ontheffing Wet natuurbescherming bij de provincie Overijssel nodig is.

Vleermuizen (beschermingsregime habitatrichtlijn)

In het plangebied zijn twee gebouwen aanwezig met potentiële verblijfplaatsen voor vleermuizen. De ruimtes tussen de dak- en gevelpannen en ruimtes achter houtlatten, geven toegangsmogelijkheden voor vleermuizen om achter te kunnen kruipen. Nader onderzoek naar potentiële verblijfplaatsen van vleermuizen moet dan ook uitwijzen of er sprake is van negatieve effecten.

Foerageergebieden en vliegroutes

De beplanting inclusief de oude linde en bebouwing binnen het plangebied hebben mogelijk een functie als onderdeel van het foerageergebied voor vleermuizen. Met betrekking tot het foerageergebied van vleermuizen zal duidelijk moeten worden uit een aanvullend onderzoek, of er een effect is op de functionaliteit van het gebied als zodanig. Aan de hand van dit nader onderzoek kan dan bepaald worden of een ontheffing in het kader van de beschermde soorten van de Wet natuurbescherming noodzakelijk is.

Rekening houden met broedvogels

Voor alle beschermde, inheemse (ook de algemeen voorkomende) vogelsoorten geldt vanuit de Wet natuurbescherming een verbod op handelingen die nesten of eieren beschadigen of verstoren. Ook handelingen die een vaste rust- of verblijfplaats van beschermde vogels verstoren zijn niet toegestaan. In de praktijk betekent dit dat verstorende werkzaamheden alleen buiten het broedseizoen mogen worden uitgevoerd. Werkzaamheden binnen het broedseizoen zijn mogelijk indien is vastgesteld dat er met de werkzaamheden geen bezette nesten worden verstoord.

4.7.3.3 Conclusie Natura 2000 toets

Binnen een straal van 300 meter tot het plangebied hebben de meeste aangewezen (niet)-broedvogelsoorten mogelijk bezet of bezet leefgebied. Met de effectenindicator is een afweging gemaakt welke verstoringsfactoren mogelijk aan de orde zijn.

Negatieve effecten door de bouw en het gebruik van het voornemen zijn uitgesloten. Door ligging in de bebouwde kom met een weg en een dijk tussen het natuurgebied en het plangebied hebben de verstoringsfactoren geen effect op de leefgebieden van de vogels. Bovendien is er rondom het plangebied geluid, licht en optische verstoring aanwezig. Het bouwgeluid mag niet meer zijn dan 80 db(A) en dat geluid is aan de rand van de uiterwaarden nog maar 42 db(a), waardoor het geen verstorende effecten kan hebben op vogels.

Negatieve effecten op de instandhoudingsdoelen van het Natura 2000-gebied Rijntakken zijn uitgesloten.

4.7.3.4 Conclusie nadere onderzoeken

Vleermuizen 

Uit het nader onderzoek naar vleermuizen is naar voren gekomen dat het plangebied onderdeel uitmaakt van het leefgebied van de beschermde soort: gewone dwergvleermuis. Beschermde functies binnen de begrenzing van het plangebied betreffen:

• 2 balts-, paar-, en/of (vermoedelijke) winterverblijfplaats van een solitair mannetje.

De exacte locaties van de vastgestelde verblijfplaatsen zijn gevisualiseerd op verspreidingskaarten in bijlage 2 van het ecologisch onderzoek.

Als gevolg van de geplande werkzaamheden worden tijdelijk negatieve effecten verwacht en treedt verstoring op voor deze soorten. Hierbij is het van belang dat in de nieuwe situatie de woningen weer geschikt zijn als verblijfplaats voor de betreffende soort. Maatregelen zijn noodzakelijk om negatieve effecten te voorkomen of te beperken en om te allen tijde een verblijfplaats voor de aanwezige beschermde soorten aan te bieden. Met de voorgenomen werkzaamheden wordt echter niet verwacht dat de gunstige staat van genoemde soorten in het geding komt, vooral niet na het nemen van enkele maatregelen. Het verstoren van verblijfplaatsen van gewone dwergvleermuis is wel ontheffing plichtig. Hiervoor dient een ontheffing aangevraagd te worden.

Gierzwaluw

In en/of boven het plangebied zijn geen foeragerende gierzwaluwen aangetroffen. Binnen het plangebied zijn geen verblijfplaatsen van gierzwaluw aanwezig .Van een negatief effect is dan ook geen sprake.

Steenmarter en egel 

Het plangebied is onderdeel van het leefgebied van de (niet- vrijgestelde) steenmarter en egel. Een steenmarter en egel is echter flexibel en kan makkelijk uitwijken naar alternatief leefgebied waar hij een andere verblijfplaats zal zoeken. Dit zal hij echter alleen in de actieve periode doen. Het is dan ook noodzakelijk om een ecologisch werkprotocol op te stellen (opnemen in het bestek voor de aannemer) waarin maatregelen worden opgenomen om beplanting zorgvuldig te verwijderen in de winterperiode, wanneer de dieren in winterslaap zijn en vaak onder opgaande beplanting verblijven. In de omgeving zijn diverse tuinen aanwezig waar het individu naar kan verplaatsen. In de nieuwe situatie dient het plangebied wel opnieuw geschikt te worden gemaakt voor de egel met rommelhoekjes en opgaande beplanting.

4.7.3.5 Boomeffectenanalyse

Lindeboom (schoolplein)

Op het schoolplein staat een linde (Tilia platyphyllos). Deze boom heeft een gemeentelijke beschermde status. Dit is vastgelegd in het bestemmingsplan. Dit betekend dat met het toekennen van de beschermde status de gemeente zichzelf de plicht opgelegd heeft om de linde zo lang mogelijk in stand te houden. Er is zodoende door Stefan Schippers Groenadvies een Boomtechnisch onderzoek uitgevoerd welke als Bijlage 13 is toegevoegd bij deze toelichting. Aan de hand van dit onderzoek kan gekeken worden naar de conditie van de boom, toekomstverwachting en de eventuele toepasbaarheid in de toekomstige ontwikkeling.

De linde in visueel gecontroleerd. Hieruit is gebleken dat de conditie en vitaliteit goed is. Er is een afwijking waargenomen en nader onderzocht. De linde is aangetast door de dikrandtonderzwam (ganoderma australe). Deze heeft de linde al behoorlijk aangetast, echter van een acuut verhoogde gevaarzetting is (nog) geen sprake. De waarden van de minimaal benodigde restwand t.a.v. de breukvastheid zijn nog niet overschreden. De leeftijdsverwachting is vastgesteld op <10 jaar. Hierbij wordt opgemerkt dat het rapport is opgesteld in oktober 2020. De huidige verwachting is circa <8 jaar.

T.a.v. de toekomst zijn een 3-tal scenario’s voorgesteld.

In het eerste scenario wordt de linde ingepast met daarbij behorende randvoorwaarde. Hierbij wordt jaarlijks de boom gecontroleerd en bij overschrijding van de minimale veiligheidswaarden wordt de linde geveld.

Bij scenario twee wordt de kroon van de linde ingenomen. Hierbij neemt de windbelasting dusdanig af dat er een gering risico is op windworp of stambreuk. Met het nemen van de beheermaatregel kan direct een nieuwe linde aangeplant worden die in de toekomst het beeldbepalende karakter van de oude linde overneemt. Het eindbeeld in dit scenario t.a.v. de huidige linde is een knotlinde.

Bij scenario drie wordt voorgesteld om de linde te vellen gezien de herontwikkeling. Hierbij kan een nieuwe plantplaats ingericht worden voor een nieuwe linde die uit kan groeien tot monumentaal beeldbepalende boom.

Er is gekozen voor scenario drie, waarbij twee nieuwe lindes worden aangeplant met plantmaat 30-35.

Aanbevelingen

Ten zuidwesten van het plangebied bevindt zich een rode beuk, die met zijn takken ver over de grond reikt waarop ontwikkeling plaats gaat vinden. Hiervoor dienen maatregelen genomen te worden om de beuk niet negatief te beïnvloeden. De beuk dient vakkundig gesnoeid te worden door een vakkundig persoon (minimaal ETW niveau). Daarnaast dient het maaiveld onder de kroonprojectie niet opgehoogd of doorgespit te worden. Beuken hebben een gevoelig oppervlakkig wortelgestel. Onderzoek heeft aangetoond dat fijne beworteling zich in het bereik van de gehele kroonprojectie bevindt. De beuk heeft een redelijke conditie. Als vuistregel kan gehanteerd worden dat de beuk maximaal 20% van zijn fijne beworteling (<5cm dikte) kan missen.

Rode beuk (naastgelegen locatie)

Er is door Expedio Arbori naar de rode beuk een boomtechnisch onderzoek uitgevoerd welke als Bijlage 14 is toegevoegd bij deze toelichting. In het plan is rekening gehouden met deze boom door rondom deze rode beuk geen verharding te realiseren wat de wortels van de boom aantasten. Door het vakkundig snoeien van de boom en daarbij het wegnemen van enkele laaghangende takken, kan de straal van de kroon hier met circa 1.5 meter ingenomen worden. Rekening houdend met een toegangspad rond het pand, dient de bouwafstand ten minste 11 meter te bedragen, gemeten vanuit het hart van de stam.

4.8.1.1 Algemeen

Op grond van de Erfgoedwet dient er in ruimtelijke plannen rekening gehouden te worden met archeologische waarden. In de Erfgoedwet is bepaald dat gemeenten een archeologische zorgplicht hebben en dat initiatiefnemers van projecten waarbij de bodem wordt verstoord, verplicht zijn rekening te houden met de archeologische relicten die in het plangebied aanwezig (kunnen) zijn. Hiervoor is onderzoek noodzakelijk: het archeologisch vooronderzoek. Als blijkt dat in het plangebied behoudenswaardige archeologische vindplaatsen aanwezig zijn, dan kan de initiatiefnemer verplicht worden hiermee rekening te houden. Dit kan leiden tot een aanpassing van de plannen, waardoor de vindplaatsen behouden blijven, of tot een archeologische opgraving en publicatie van de resultaten.

4.8.1.2 Situatie plangebied

Ter plaatse van het plangebied geldt, op basis van het geldende bestemmingsplan "Kleine Kernen", de archeologische dubbelbestemming 'Waarde - Archeologie 1'. Op deze gronden mag uitsluitend worden gebouwd indien door middel van een archeologisch onderzoek de archeologische waarde van de gronden in voldoende mate is vastgesteld, met uitzondering van bouwwerken met een oppervlakte van ten hoogste 100 m2 en bouwwerken waarbij de graafwerkzaamheden niet dieper dan 50 cm gaan. In dit geval wordt een appartementencomplex gebouwd, waardoor de onderzoeksgrens van 100 m2 wordt overschreden.

Er is door KSP Archeologie een bureauonderzoek, inventariserend veldonderzoek, verkennende en karterende fase uitgevoerd. De volledige rapportage behorende bij dit archeologische onderzoek is opgenomen in Bijlage 15 bij deze toelichting. Hieronder wordt ingegaan op de belangrijkste onderzoeksresultaten.

Onderzoeksresultaten bureauonderzoek, inventariserend veldonderzoek, verkennende en karterende fase

Het doel van het archeologisch bureauonderzoek was het opstellen van een gespecificeerde archeologische verwachting voor het plangebied. Op basis van de landschappelijke ligging op de oever van de IJssel geldt voor het plangebied een hoge verwachting voor de periode Vroege Middeleeuwen tot Volle Middeleeuwen. De noordzijde van het plangebied heeft tevens een hoge verwachting voor de periode Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd, omdat in het noordoosten bebouwing aanwezig was op de kaart uit 1822, mogelijk zelfs als op de Hottingerkaart van 1773-1794.

Vervolgens is deze verwachting getoetst door middel van een inventariserend veldonderzoek, verkennende en karterende fase. De verwachtte sedimenten en ophogingen zijn aangetroffen in boringen 1 t/m 5. Er is sprake van een ophoging op een zandige oeverafzetting op kleiige beekafzettingen. Veelal is de bodemopbouw intact en kan op basis van de aard en intactheid van de bodemopbouw een vindplaats uit de periode Vroege Middeleeuwen tot Nieuwe tijd niet uitgesloten worden (uitkomst verkennende fase). Tijdens het zeven van de potentiële archeologische lagen uit die periodes zijn echter geen archeologische indicatoren aangetroffen waardoor de hoge verwachting voor de periode Vroege Middeleeuwen tot Nieuwe tijd naar een lage verwachting kan worden bijgesteld.

In het noordoosten had het terrein op basis van historisch kaartmateriaal uit de periode 1774 - 1822 een hoge verwachting voor een huisplaats uit de Nieuwe tijd met mogelijke voorlopers uit de Late Middeleeuwen. Vervolgens heeft op deze locatie een schoolgebouw gestaan in de 20e eeuw. Door de bouw en sloop van dit schoolgebouw met een stookkelder ter hoogte van de historische huisplaats kan op basis van de verkennende fase reeds geconcludeerd worden dat de hoge verwachting voor deze huisplaats naar een lage archeologische verwachting kan worden bijgesteld.

Advies 

Op grond van de aangetroffen bodemverstoringen in het noordoosten van het plangebied en het ontbreken van archeologische indicatoren in de overige delen van het plangebied en daarmee lage archeologische verwachting adviseert KSP Archeologie geen archeologisch vervolgonderzoek.

4.8.1.3 Archeologie vriendelijke fundering

Op maandag 9 mei 2022 heeft er een gesprek plaats gevonden met de archeoloog van de gemeente m.b.t. eventueel aanvullend archeologisch onderzoek. Door toepassing van archeologie-vriendelijke fundering + graafwerkzaamheden niet dieper dan 70 cm-mv wordt gesteld dat er geen nader archeologisch onderzoek noodzakelijk is als wordt voldaan aan onderstaande specificaties vanuit de archeoloog:

• 1. De afstand tussen de palen moet minimaal 4 m zijn, gemeten van rand tot rand van de paal. Hierdoor wordt de totale verstoring van het te bebouwen oppervlak zo klein mogelijk gehouden. Tevens geeft een breed opgezet palenplan de mogelijkheid om in de toekomst bij nieuwe ontwikkelingen het gebied tussen de palen archeologisch te onderzoeken indien de funderingspalen verwijderd dienen te worden. Indien het niet mogelijk is om overal 4 m afstand tussen de palen te houden, kan het plaatsen van palen in rijen die minimaal 4 m van elkaar staan een oplossing zijn.
• 2. De totale verstoringsoppervlakte dient minder dan 2% van de oppervlakte van de vindplaats te zijn. Bij voorkeur wordt gebruik gemaakt van grondvervangende palen. Eventueel kan in slappe klei- of veengrond gebruik worden gemaakt van grondverdringende palen. Bij het inslaan van grondverdringende heipalen worden in zandgronden namelijk de grondlagen meegetrokken naar benden en kan er een verstoring optreden die tot circa driemaal de diameter van de paal bedraagt. Grondvervangende palen zijn vaak wat dikker dan grondverdringende (hei)palen, maar ze verstoren niet meer dan het volume van de paal zelf.
• 3. Optimaliseer het funderingsplan op zo weinig mogelijk palen, door de noodzakelijkheid van elke geplande paal in het bouwplan te bekijken. Door de toepassing van lichtere materialen kan een gebouw lichter uitvallen en kan worden volstaan met minder palen. Ook kan door het gebruik van zwaardere funderingsbalken, waarmee grotere afstanden kunnen worden overbrugd, minder palen nodig zijn. Ook wanneer er dan dikkere palen moeten worden gebruikt kan het een archeologievriendelijke oplossing zijn.
• 4. Als het palenplan dus aan bovenstaande uitgangspunten voldoet, kan deze als archeologievriendelijk worden beschouwd. Als ook de aanvullende graafwerkzaamheden niet dieper reiken dan 70 cm - mv (minimale dikte van de afdekkende laag) is geen aanvullend archeologisch onderzoek noodzakelijk.

4.8.2.1 Algemeen

Onder cultuurhistorische waarden worden alle structuren, elementen en gebieden verstaan die cultuurhistorisch van belang zijn. Zij vertellen iets over de ontstaansgeschiedenis van het Nederlandse cultuurlandschap. Vaak is er een sterke relatie tussen aardkundige aspecten en cultuurhistorische aspecten.

In de Bro is sinds 1 januari 2012 (artikel 3.1.6, vijfde lid, onderdeel a) opgenomen dat een bestemmingsplan “een beschrijving van de wijze waarop met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten monumenten rekening is gehouden” dient te bevatten. 

4.8.2.2 Situatie plangebied

Het plangebied kent, op basis van de Rijksmonumenten en Werelderfgoed kaart van Atlas Leefomgeving, bijzondere cultuurhistorische waarden. In de directe nabijheid van het projectgebied bevinden zich geen rijksmonumenten. Aan de IJsseldijk 51 bevindt zich op circa 150 meter een gemeentelijk monument. Er is met dit monument in de vormgeving van het gebouw rekening gehouden enkele architonische elementen terug te laten komen. Ook is de bebouwing zuidelijk gerealiseerd om zodoende zichtlijnen naar de Hervormde Kerk te creëren. Tevens bevindt zich in de omgeving een karakteristieke molen. Hiervoor is de gebiedsaanduiding 'vrijwaringszone - molenbiotoop' opgenomen om zodoende het zicht op de molen te beschermen. In en net naast het plangebied bevinden zich twee waardevolle bomen. De argumentatie en onderbouwing van deze bomen is in paragraaf 4.7.3.5 toegelicht. Gesteld wordt dat het aspect cultuurhistorie geen belemmering vormt voor voorliggend project.

4.9.2.1 Artikel 2.8 van de Wet natuurbescherming

In voorliggend geval is sprake van een kleinschalige ontwikkeling waarbij het aantal verkeersbewegingen slechts in kleine mate toeneemt, zoals beschreven in paragraaf 2.3. Gelet op de aard en omvang van de voorgenomen ontwikkeling en de afstand tussen het plangebied en Natura 2000-gebied. De stikstofdepositie is niet hoger dan 0,00 mol/ha/j. De invloedsfeer van de voorgenomen activiteiten is lokaal en gelet op de afstand tussen het plangebied en het Natura 2000-gebied Rijntakken zijn geen significant negatieve effecten op Natura 2000 te verwachten.

Het plan is in het kader van de Wet natuurbescherming, ten aanzien van de effecten van stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden, niet vergunningsplichtig.

4.9.2.2 Drempelwaarden Besluit m.e.r.

Voor wat betreft het gehele plangebied wordt voorzien in directe eindbestemmingen waardoor het voldoet aan de definitie van een 'besluit' als bedoeld in het Besluit m.e.r. Dit betekent dat dit bestemmingsplan m.e.r.-(beoordelings)plichtig is indien activiteiten mogelijk worden gemaakt die genoemd worden in onderdeel C of D van het Besluit m.e.r. en de daarin opgenomen drempelwaarden overschrijden.

In het voorliggende geval is geen sprake van activiteiten die op grond van onderdeel C van het Besluit milieueffectrapportage m.e.r.-plichtig zijn. Wel is sprake van een activiteit die is opgenomen in onderdeel D van het Besluit m.e.r., namelijk: 'de aanleg, wijziging of uitbreiding van een stedelijk ontwikkelingsproject met inbegrip van de bouw van winkelcentra of parkeerterreinen'.

Aangezien hier in dit geval sprake van is dient te worden getoetst of sprake is van m.e.r-beoordelingsplicht. Hier is sprake van indien de activiteiten de volgende drempelwaarden uit onderdeel D overschrijden:

• 1. een oppervlakte van 100 hectare of meer,
• 2. een aaneengesloten gebied en 2.000 of meer woningen omvat, of
• 3. een bedrijfsvloeroppervlakte van 200.000 m2 of meer.

Gezien de drempelwaarden wordt geconcludeerd dat voor dit bestemmingsplan geen sprake is van een m.e.r. beoordelingsplicht. Echter, zoals ook in het voorgaande aangegeven, dient ook wanneer ontwikkelingen onder drempelwaarden blijven, het bevoegd gezag zich er van te vergewissen of activiteiten geen aanzienlijke milieugevolgen kunnen hebben.

Gelet op de aard- en omvang van de voorgenomen ontwikkeling is het de vraag om er sprake is van een 'stedelijk ontwikkelingsproject' als bedoeld in onderdeel D 11.2 van het milieueffectrapportage. Uit jurisprudentie (ABRvS 15 maart 2017, ECLI:NL:RVS:2017:694) volgt dat het antwoord op deze vraag afhankelijk is van de concrete omstandigheden van het geval, waarbij onder meer aspecten als de aard en de omvang van de voorziene ontwikkeling moet worden beoordeeld of sprake is van een stedelijk ontwikkelingsproject. Niet relevant is of per saldo aanzienlijke negatieve gevolgen voor het milieu kunnen ontstaan.

De in het voorliggende bestemmingsplan besloten ontwikkeling voorziet in de realisatie van woonappartementen in de buurtschap Welsum. Het gaat om een (zeer) kleinschalige ontwikkeling. Verder is, voor zover in dit kader relevant, sprake van een ontwikkeling die niet leidt tot een aantasting van het woon- en leefklimaat ter plaatse van omliggende woningen. Gelet op het vorenstaande en de aard en omvang van de voorgenomen ontwikkeling, wordt geconcludeerd dat er geen sprake is van een stedelijk ontwikkelingsproject als bedoeld in het Besluit m.e.r.. Eén en ander is tevens bevestigd in de in dit hoofdstuk opgenomen milieu- en omgevingsaspecten en de daarvoor, indien van toepassing, uitgevoerde onderzoeken.